Burn-outs bij medewerkers; wat kun je doen als werkgever?
Interview met Natasja Castano, GZ-psycholoog bij Kannick
Hoe staat het met het stressniveau van jouw medewerkers? Bepaalde situaties kunnen de emmer flink doen overstromen. Hoe kun je overspannenheid en burn-outs herkennen als werkgever? We spreken erover met Natasja Castano, GZ-psycholoog bij Kannick.
Burn-out of overspannen?
De termen burn-out en overspannenheid worden vaak ten onrechte door elkaar gebruikt. Volgens Natasja is overspannenheid juist een voorbode van een burn-out. “Als je overspannen bent, zijn er al klachten aanwezig die lijken op een burn-out”, vertelt Natasja. “Denk aan overprikkeld en snel moe zijn, of een opgejaagd gevoel hebben dat niet meer weggaat. In deze fase wordt al meer gevraagd dan wat iemand aankan. Je medewerker lijkt dan nog wel te redelijk kunnen functioneren, maar als dit te lang aanhoudt kan de emmer overlopen. Dat noemen we dan een burn-out.”
Burn-outs herkennen
Als werkgever is het zaak om alert te zijn op signalen dat een medewerker tegen een burn-out aanzit. Het is altijd beter om verzuim te voorkomen dan te genezen, zowel voor de medewerker als voor het bedrijf zelf. “Het is belangrijk om in de gaten te houden of je medewerkers na het werk de knop om kunnen zetten om te ontspannen”, stelt de GZ-psycholoog. “Merk je bijvoorbeeld dat ze in het weekend of ‘s avonds nog werken? Dan kunnen dit signalen zijn dat de balans tussen werk en privé niet goed is.”
Er zijn nog meer signalen waaraan je als werkgever kunt herkennen dat een medewerker tegen een burn-out aan zit. “Mensen zijn dan minder scherp, vergeetachtiger en maken meer fouten. Ze raken cognitief overbelast. Ook kan het zijn dat ze geen pauzes meer nemen en zich vaker ziek melden. Mensen zijn zich in de fase van overspannenheid vaak onvoldoende bewust dat zij al klachten hebben. Op het moment dat zij stilgezet worden, zie je vaak dat klachten toenemen. Tijdens een vakantie hebben zij dan veel tijd nodig om te komen tot ontspanning of worden ze juist ziek.”
Ga in gesprek met je medewerker
Wat kun je doen als je deze tekenen herkent bij een van je medewerkers? Volgens Natasja is het noodzakelijk om een open gesprek aan te gaan. “Het is belangrijk om op een niet-veroordelende wijze te benoemen wat je ziet. Stel nieuwsgierige vragen als ‘Ik zie dat je in het weekend ook nog mailt, valt dat jou ook op? Hoe komt dat zo?’”
De insteek van het gesprek is hierbij heel bepalend. Je wilt je zorgen uiten, niet de medewerker terecht wijzen. “Dat is een heel andere toon dan wanneer je benoemt dat iets niet goed gaat. Zoek echt de verbinding op, dat mag ook online als het niet anders kan”, vertelt Natasja.
Preventieve programma’s
Volgens Natasja kan het aangaan van een gesprek al veel voorkomen, toch kan het zijn dat een werknemer toch meer hulp nodig heeft. “Als je medewerker echt aangeeft overspannen te raken, zijn er tal van preventieve programma’s die je kunt inzetten.”
“Bij Kannick maken we mensen met een burn-out bewust van de gedragspatronen die ze kunnen beïnvloeden. Trek je te veel verantwoordelijkheid naar je toe en ga je over je grenzen? We werken aan meer lichaamsbewustwording, betere ontspanning, een goed slaapritme en focussen bijvoorbeeld ook op thema’s als assertiviteit. Regelmatig bewegen, zoals wandelen of sporten, schiet er vaak ook bij in, terwijl dit juist erg belangrijk is bij het voorkomen van een burn-out.”
Tip: breinvriendelijk werken, zo doe je dat
Een werkhervattingsplan
Als de medewerker daar klaar voor is, wordt samen met de werkgever een werkhervattingsplan geschreven. “Hierbij gaat het niet alleen over de urenopbouw, maar ook over gedragsverandering in het werk. Wat gaat je medewerker anders doen om de werkdag goed door te komen? Ook wordt besproken hoe de leidinggevende hierin ondersteunend kan zijn. Aan het begin van het traject heb je met z’n drieën (re-integratiedeskundige, werknemer en werkgever, red.) een gesprek over wat er precies is gebeurd en waar de kansen liggen. Met z’n drieën schrijf je een goed herstelplan en evalueer je na een tijdje”, vertelt Natasja.
Aanleg voor burn-outs
Hoe kan het dat sommige mensen het klokje rond werken, maar nergens last van hebben, terwijl anderen een burn-out krijgen? Volgens Natasja hebben bepaalde mensen simpelweg meer aanleg voor overspannenheid en burn-outs. “Een burn-out is vaak een combinatie van persoonskenmerken, biologische factoren en omgevingsfactoren. Sommige mensen zijn bijvoorbeeld van nature wat angstiger aangelegd of gevoeliger voor depressie.“
“De burn-out staat bekend als een combinatie van een hoge werkdruk en persoonskenmerken, maar tegenwoordig trekken we dat wat breder. Er kan privé ook veel ingrijpends gebeuren waardoor de emmer overloopt. Omgevingsfactoren hoeven dus niet alleen werkgerelateerd te zijn. Denk aan ziekte of problemen in de familie.”
Corona en burn-outs
Natasja merkt dat de coronacrisis in negatieve zin bijdraagt aan de stressklachten. “Het vele thuiswerken geeft extra belasting, je ziet dat sommige mensen thuis harder werken dan normaal. Ze missen de ontspanning en het sociale contact met collega’s, bewegen minder en hebben soms ook een minder ergonomische werkplek. Vergeet ook niet de angst die sommige mensen hebben voor het oplopen van corona.”
Meer weten over het stimuleren van gezond werken? Bekijk dan de pagina Gezond werken: zo blijven jij en je medewerkers vitaal
