Een terugblik op duurzaamheid in 2022

Vijf opvallende gebeurtenissen van ‘t afgelopen jaar

aarde-aardbol-natuur-duurzaam-planeet

Het jaar zit er alweer bijna op! En dus blikken we graag even met je terug: wat waren de opvallende gebeurtenissen rondom duurzaamheid in 2022? We lichten er vijf uit, variërend van wat er gebeurde op het wereldtoneel tot aan ontwikkelingen in de Nederlandse bedrijfscontext.

Earth Overshoot Day

Op 12 april was het al zover: Nederland bereikte haar Earth Overshoot Day. Dit betekent dat wij als land op 12 april door onze natuurlijke hulpbronnen heen zijn, waar we eigenlijk een heel jaar mee zouden moeten doen. Wat dat betekent? Dat we natuurlijke hulpbronnen sneller opgebruiken dan ze kunnen herstellen. En dat we daarom eigenlijk 3,6 aardbollen nodig hebben als de hele wereld zou leven zoals wij Nederlanders dat (gemiddeld) doen. Die hebben we natuurlijk niet. 

Omdat er ook landen zijn waar men - helaas vaak gedreven door armoede - zuiniger met haar natuurlijke hulpbronnen omgaat, viel World Overshoot Day op 28 juli. Zo leeft de gemiddelde Jamaicaan op een manier die bíjna oneindig vol te houden is - Overshoot Day van Jamaica valt op 20 december. Terwijl ze in Quatar de kroon spannen en op 10 februari al door hun aardbol heen zijn. 

Het Nederlandse bedrijfsleven speelt een grote rol in ons landelijk gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Door bijvoorbeeld op een circulaire manier te ondernemen, bewuste keuzes te maken in materiaalgebruik, transport efficiënt in te richten en samenwerking met de keten op te zoeken, kun je bijdragen aan het (flink) verleggen van onze Overshoot Day. 

Een mijlpaal voor groene stroom

Er was ook goed, groen nieuws in april. In deze maand braken we als land namelijk heel wat records m.b.t. duurzame energieopwekking! Zo werd gemiddeld genomen 49% van de benodigde stroom in april duurzaam opgewekt. Door de combinatie van veel zon en flinke wind, dekte de opgewekte groene energie in de middag van 23 en 24 april zelfs onze volledige stroombehoefte. Dat deze dagen in het weekend vielen, droeg daar overigens ook aan bij: dan is ons landelijke stroomgebruik altijd lager dan doordeweeks. 

Het Nederlandse MKB draagt zeker aan deze positieve ontwikkelingen bij. Veel ondernemers hebben afgelopen jaar zonnepanelen op de daken gelegd, trucks of een heel wagenpark geëlektrificeerd en de eigen energieleverancier onder de loep genomen.

Naast een intrinsieke motivatie om te verduurzamen, worden ondernemers ook door de overheid gestimuleerd om op groene energie over te gaan én minder energie te gebruiken. In 2022, werd er dan ook veelvuldig gebruik gemaakt van de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE) en de Energie Investeringsaftrek (EIA).

Oprichter Patagonia geeft bedrijf weg om het klimaat te redden

Denk je aan een betekenisvol bedrijf, dan denk je aan Patagonia. Patagonia onderscheidt zich sinds jaar en dag door haar oprechte en verstrekkende acties ten behoeve van een gezonde planeet. En afgelopen september deed Yvon Chouinard, oprichter van het outdoormerk, daar nog een schepje bovenop. Hij droeg het bedrijf over aan twee goede doelen, zodat de winst van Patagonia gebruikt zal worden om klimaatverandering tegen te gaan. 

Een inspirerende actie, die laat zien dat bedrijven juist ook onderdeel van de oplossing voor de grote maatschappelijke uitdagingen van onze tijd kunnen zijn. En dat winst een mooi en belangrijk doel kan dienen. Ondernemen volgens de Triple Bottom Line - People, Planet, Profit - wordt ook in het Nederlandse MKB steeds meer omarmd. Bedrijven willen in toenemende mate financieel gezond én van betekenis zijn. Wie weet welke inspirerende initiatieven daar in 2023 uit zullen ontspringen!

De CSRD werd aangenomen door de EU

Afgelopen november nam de Europese Unie de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) aan, als onderdeel van de Green Deal. Deze wetgeving verplicht tienduizenden Europese bedrijven om vanaf 2024 jaarlijks te rapporteren over de impact van hun bedrijfsactiviteiten op zowel mens als milieu. Middels de CSRD moet de transparantie over en kwaliteit van duurzaamheidsinformatie van bedrijven omhoog. 

Het aannemen van de CSRD is een flinke mijlpaal. Ondernemers weten en voelen dat wetgeving t.b.v. duurzaamheid volop in de maak is, maar met de CSRD wordt dit een stuk concreter én gaat het vrijblijvende karakter ervanaf. In eerste instantie geldt de CSRD alleen voor grote bedrijven en vanaf 2026 zal ook het (beursgenoteerde) MKB aan de bak moeten. 

De ene ondernemer is blij met deze richtlijnen en vastberaden wetgeving voor te blijven, de ander krijgt er grijze haren van. 

De wereld maakte (geen) afspraken op de COP27 in Egypte

Om het jaar vindt dé klimaattop van de Verenigde Naties plaats: de Conference of the Parties (COP). De 27e editie vond in november van dit jaar plaats in Sharm el-Sheik, Egypte. Wat wereldleiders hier wel of niet bespreken lijkt voor ondernemers misschien een ver-van-je-bed-kwestie, maar kan voor je bedrijf zeker wel belangrijk zijn. 

Zo leidde COP21 in 2015 tot het Parijs Akkoord, waar ook Nederland een handtekening onder zette. Om ons aan de international afspraken van het beperken van de opwarming van de aarde te houden, kwam het Klimaatakkoord tot stand. Voor veel ondernemers reden om duurzaamheid hoog op de agenda te (moeten) zetten, zeker in de sectoren gebouwde omgeving, landbouw en landgebruik, elektriciteit, industrie en mobiliteit. 

De uitkomsten van COP27 zijn minder baanbrekend. Wereldleiders werden het eens over dat er hulp geboden moet worden aan ontwikkelingslanden, waar overstromingen en extreme droogte als gevolg van klimaatverandering enorme impact hebben. De vorm? Een klimaatschadefonds. Maar concrete afspraken over dit fonds en waar de middelen vandaan komen bleven uit. Het Nederlandse bedrijfsleven zal hier voorlopig weinig van merken.

Duurzaamheid in 2022

2022: ook op het gebied van duurzaamheid een jaar met pieken en dalen dus. Bedrijven voelen in toenemende mate urgentie om van waarde te zijn voor mens en de planeet. En nemen dan ook steeds meer verantwoordelijkheid. Maar als je de wetenschap erop naslaat, gaat het niet snel genoeg. Laten we daar in 2023 dus een flinke schep bovenop doen!

Wat vind je van dit artikel?

Lise-Lotte Verhoef

Auteur

Lise-Lotte Verhoef

Voor een leefbare wereld hebben we bedrijven nodig - groot én klein - die het verschil willen maken. Ondernemers die op eigen wijze waarde creëren voor mens en milieu. Hen helpen dit in de praktijk te brengen, daar kom ik m'n bed voor uit. Dat doe ik door te informeren en inspireren, op platformen als deze, en door MKB-bedrijven direct te ondersteunen met Etiquet: Een duurzaamheidsstudio die ondernemers helpt het verschil te maken en zo een plek te bemachtigen in de nieuwe economie.