De angst voor handhaving van de Wet DBA door de Belastingdienst heeft grote gevolgen voor de zzp-markt. Uit onderzoek van HR-dienstverlener HeadFirst Group en branchevereniging Temper blijkt dat meer dan de helft van de zelfstandigen opdrachten misloopt. Een op de vijf zzp'ers overweegt zelfs helemaal te stoppen.
Inhoud:
- 58% van zzp'ers weet niet of hun werk nog is toegestaan
- Bedrijven stoppen met inhuren zzp'ers uit angst voor boetes
- Kabinet moet definitie van ondernemerschap vastleggen
- Controles blijven nodig tegen echte schijnzelfstandigheid
- Mkb-bedrijven kunnen zzp'ers vaak nog steeds inzetten
- 4 stappen om als zzp'er risico's te beperken
58% van zzp'ers weet niet of hun werk nog is toegestaan
Het kernprobleem zit in de onduidelijkheid over de regels. Meer dan de helft van alle zzp'ers (58%) weet niet zeker of hun manier van werken nog wel mag volgens de Wet DBA. Deze onzekerheid over wat precies geldt als zelfstandig ondernemerschap en wat dan als schijnzelfstandigheid, zorgt voor grote problemen.
"Dit heeft een veel groter effect dan verwacht", vertelt Christel van de Ven, voorzitter van de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN), tegen BNR. "In de politiek wordt gedacht dat al die zzp'ers terug in loondienst gaan, maar er zijn ongelofelijk veel zzp'ers die geen opdrachten hebben maar ook geen loondienst krijgen aangeboden."
Lees ook: Comité ZZP dient klacht in tegen Wet DBA
Bedrijven stoppen met inhuren zzp'ers uit angst voor boetes
De onzekerheid slaat ook over op opdrachtgevers. Marion van Happen, ceo van HeadFirst Group, ziet dat veel bedrijven uit voorzorg geen zzp'ers meer durven in te huren. "Zzp'ers krijgen vaker te horen dat ze niet meer worden ingehuurd door hun opdrachtgever door de onduidelijkheid rondom zelfstandigheid."
Vooral in de zorg en ICT-branche zien bedrijven af van het inhuren van zzp'ers uit angst voor mogelijke boetes. Ruim 38% van alle zzp'ers geeft aan concrete opdrachten te zijn misgelopen.
Kabinet moet definitie van ondernemerschap vastleggen
Voor een oplossing kijken beide organisaties naar Den Haag. Van Happen pleit voor heldere definities vanuit de politiek. "Iedereen weet wat een werknemer is, maar ondernemerschap is veel lastiger te definiëren. Met duidelijkheid kunnen we een eerlijke arbeidsmarkt neerzetten."
Van de Ven benadrukt tegenover BNR dat de huidige situatie slecht uitkomt in een tijd van personeelstekorten. Ze vraagt om concrete richtlijnen over wanneer iemand wel of niet als zelfstandige mag werken.
Controles blijven nodig tegen echte schijnzelfstandigheid
Ondanks de problemen blijft Van Happen achter het doel van de wet staan. "Bij de controles zullen zeker ook schijnzelfstandigen worden aangetroffen, en iedereen is het erover eens dat naleving van de regels voorop moet staan."
Het gaat volgens haar om het vinden van de juiste balans tussen het tegengaan van schijnzelfstandigheid en ruimte voor echt zelfstandig ondernemerschap.
Mkb-bedrijven kunnen zzp'ers vaak nog steeds inzetten
Voor mkb-ondernemers die afhankelijk zijn van flexibele arbeidskrachten hoeft niet alles op slot. Zzp'ers inhuren mag nog steeds, als je maar zorgt dat ze écht zelfstandig kunnen werken.
Waar kun je op letten:
Geef zzp'ers vrijheid in hoe en wanneer ze het werk doen
Laat ze hun eigen werkplek en gereedschap gebruiken
Zorg dat ze voor meerdere opdrachtgevers werken
Vermijd vaste werkplekken en standaard werktijden
4 stappen om als zzp'er risico's te beperken
Check of je voldoet aan de DBA-eisen: Controleer vooraf of je werkwijze past binnen de criteria voor zelfstandigheid
Documenteer je ondernemerschap: Leg vast dat je eigen werkwijze bepaalt, meerdere opdrachtgevers hebt en eigen materiaal gebruikt
Communiceer duidelijk met opdrachtgevers: Leg uit waarom je als zelfstandige werkt en niet als werknemer in dienst
Overweeg een vaste constructie: Denk na over een bv of andere ondernemingsvorm die meer zekerheid biedt
Lees ook: Schijnzelfstandigheid bij zzp'ers: wat is het en hoe voorkom je het?
