Doelen stellen doe je zo

Duidelijke doelen vormen de route naar succes

Doelen vormen de route naar succes

Met heldere doelen voor ogen kun je overgaan tot het maken van een plan. Met een groeiplan krijg je helder wat er nodig is om je doelen te behalen. Hoe stel je goede doelen?

Het doel van duidelijke doelen

Het bepalen van je doelen kan overbodig lijken, je weet toch wat je wilt met je bedrijf? Maar als je echt focus wilt inbrengen in je dagelijkse bedrijfsvoering en zeker wilt weten dat je de juiste dingen doet, dan zijn duidelijke doelstellingen belangrijk. Dit is ook essentieel voor je groeiplan. Als je namelijk geen plan maakt, kijk je maximaal drie maanden vooruit. Je middellangetermijndoel is dan automatisch twee maanden en je kortetermijndoel één maand. Je maakt totaal andere keuzes dan als je duidelijke doelen voor ogen hebt voor de langere termijn. Al je activiteiten kun je naast deze doelen leggen als een soort meetlat. Draagt wat ik vandaag doe bij aan mijn doelstellingen? Nee? Weg ermee! 

Hoe stel je goede doelstellingen?

Je bedrijf kan pas echt groeien, als jij een helder langetermijndoel voor ogen heb. Die stip op de horizon, waar je elke dag voor opstaat, wordt ook wel Big Hairy Audacious Goal (BHAG) genoemd. Deze werk je uit in doelstellingen op de middellange en korte termijn. 

Een handig hulpmiddel daarvoor is het Dromenvanger Canvas. Dat is een canvas opgesteld door Oxfam Novib, om ondernemers in ontwikkelingslanden te helpen hun dromen te realiseren. Dit canvas is vervolgens vertaald voor ondernemers in Nederland, zodat jij ook je BHAG kunt verwezenlijken. In het Dromenvanger Canvas noteer je rechtsboven je langetermijn doel en linksonder de huidige situatie. Tussen deze twee beschrijf je mijlpalen voor de korte en middellange termijn. Ook noteer je acties die je op korte, middellange en lange termijn gaat doen. Als laatste beschrijf je kansen en bedreigingen die van invloed kunnen zijn op het behalen van je doelen. 

Je doelen beschrijf je SMART. Dat houdt in: 

  • Specifiek: De doelstellingen zijn concreet beschreven en kunnen niet verkeerd geïnterpreteerd worden. 

  • Meetbaar: Je doelstellingen zijn kwantitatief en dus met een cijfer te meten. Belangrijk is ook om de huidige situatie te beschrijven, of bijvoorbeeld een nulmeting te doen. 

  • Acceptabel: Je doelstellingen moeten ook door je collega’s en andere stakeholders worden geaccepteerd. Zij zijn namelijk hoogstwaarschijnlijk nodig om je doelen te behalen. 

  • Realistisch: Je doel moet uitdagend, maar wel realistisch zijn. Is het doel haalbaar met de beschikbare capaciteit en middelen? 

  • Tijdsgebonden: Zowel doelen op de lange als korte termijn moeten tijdsgebonden zijn, zodat je op één specifiek punt weet of je ze hebt gehaald of niet. 

De A uit SMART staat ook wel eens voor Activerend. Goede doelstellingen zijn niet alleen acceptabel, maar ook motiverend voor iedereen die eraan werkt. 

Duidelijke doelen, en nu?

Na het stellen van doelen ga je de rest van je (groei-)plan invullen om deze doelen ook daadwerkelijk te bereiken. Het beste is een concreet drie- of vijfjarenplan. Ga je veel tijd en geld investeren, dan maak je in ieder geval een vijfjarenplan, omdat het langer duurt om een grote investering terug te zien. Zit je in een constant veranderende branche of omgeving, dan is het beter om een driejarenplan te maken. In dit plan beschrijf je - naast je doelen - wat je hiervoor nodig hebt. Met welke mensen ga je de doelen halen en welke kwaliteiten zijn hiervoor nodig? Welke middelen heb je nodig? Hoeveel kapitaal heb je nodig en hoe kom je hier aan? Hiervoor kun je onderstaand schema goed gebruiken. 

Omschrijf:Voorbeeld:
Je ambitie om te groeienIets toevoegen in de wereld
Je hoofddoelWereldberoemd product realiseren (tien jaar)
SubdoelNederland veroveren (drie jaar)
SubdoelAndere markten betreden (vijf jaar)
SubdoelWereldwijd topkwaliteit leveren (tien jaar)
Benodigde capaciteitVier vestigingen, tachtig werknemers
Benodigde middelenFabrieken, transport
Benodigd kapitaal€ 10 - 20 miljoen, € 2 miljoen komende drie jaar
Benodigde kwaliteitenStrategisch en financieel inzicht, Research & Development

Scenario’s

Als positieve maar realistische ondernemer, moet je jezelf verschillende scenario’s voorhouden en ze naast elkaar leggen. Als X gebeurt, wat betekent dit dan voor je organisatie en welke stappen moet je nemen om hier mee om te gaan? Je moet kansen durven zien, maar niet voorbijgaan aan de risico’s. Door met verschillende scenario’s te werken kun je tegenvallers incalculeren. Je ziet hoe je risico’s kunt verminderen, hoe je buffers kunt inbouwen om tegenvallers op te vangen en wat de weg terug is naar je oorspronkelijke pad en de focus op je gestelde doelen. 

Hoeveel verschillende scenario’s je maakt, hangt af van je omstandigheden. Zit je in een steady omgeving, waarin weinig kan gebeuren? Dan heb je genoeg aan drie verschillende scenario’s. Eén voor wat er gebeurt bij 10 procent groei van je omzet, één bij gelijkblijvende omstandigheden en één bij 10 procent afname. 

Bereken door wat het scenario betekent voor je winst, je onderneming en je groeiplan. Trek trends door en zie waar je uitkomt. Beschrijf niet alleen de financiële maar ook de strategische kant in je scenario’s. In scenario’s denken is een essentiële vaardigheid voor ondernemers in de 21ste eeuw. Juist in tijden van recessie moet je scenario’s maken en strategisch denken om het schip varende te houden.

Wat vind je van dit artikel?

Evelien Mulder

Auteur

Evelien Mulder

Als content marketeer help ik onze partners met het bereiken van onze doelgroep: ondernemers. Eigenlijk creëer ik een win-win-win-situatie: wij bieden de ondernemer gratis relevante content, zoals een kennisartikel, whitepaper of bedrijfsscan. Deze content wordt gesponsord door een partner, die hiermee ondernemers bereikt. De derde win? Ik draag bij aan onze missie: Verhalen maken die verbinden. Ik ben begonnen bij MKBSD als ondernemerssupporter, ik ondersteunde ondernemers via onze verschillende platformen. Door deze ervaring weet ik als contentmarketeer precies welke uitdagingen, problemen en kansen ondernemers in hun dagelijks ondernemersleven tegenkomen.