CO2 meten en reduceren: Koppert Cress is er serieus mee aan de slag

Projectleider Innovatie Tim Koning van dochterbedrijf Division Q over de waarom en hoe

Tim Koning in een kas van Koppert Cress

Je klanten vragen erom, je wilt je voorbereiden op de CSRD, je bent intrinsiek gemotiveerd om de milieu-impact van je bedrijf te verkleinen - er zijn tal van redenen om aan de slag te gaan met het in kaart brengen en verkleinen van je ecologische voetafdruk. Maar waar begin je? En wat maakt ‘t uitdagend? We vroegen het Tim Koning, Projectleider Innovatie bij Division Q.

Even voorstellen: Koppert Cress en dochter Division Q

Je kent ze vast wel: de kleine gekiemde plantjes (cressen) die je paasontbijt of driegangendiner net dat beetje extra smaak, geur en uitstraling geven. Het is hetgeen waar het team van Koppert Cress zich iedere dag weer voor inzet. Sinds ruim 20 jaar doen ze dat onder leiding van Rob Baan, die de wereld via deze eetbare plantjes anders naar voeding en gezondheid wil laten kijken. En duurzaamheid speelt daarin een belangrijke rol. 

De duurzaamheidsambities van Koppert Cress zijn vandaag de dag dan ook flink: ze gaan voor het worden van een klimaatpositief bedrijf én willen de gehele glastuinbouwsector emissievrij maken. Zo is dochteronderneming Division Q ontstaan. Vanuit Division Q dragen Tim en zijn collega’s zorg voor het monitoren en reduceren van de emissies van Koppert Cress en zoeken ze actief naar oplossingen die de milieu-impact van de sector ten goede kunnen komen. 

Een groeiende rol voor duurzaamheid

“De rol van duurzaamheid in onze producten is geleidelijk gegroeid. Als familiebedrijf heeft Koppert wel altijd al een langetermijnvisie gehad. En zeker sinds Rob aan het roer staat, is op de voorgrond komen te staan dat we méér willen bijdragen dan het leveren van een mooi product”, aldus Tim. 

Het eerste grote verduurzamingsproject

Bij Koppert Cress was het eerste grote duurzaamheidsinitiatief het overgaan op LED voor de nieuwe kas die zo’n 10 jaar geleden gebouwd werd. “Wij dachten toen: als we toch een nieuwe kas bouwen, laten we dan meteen de nieuwe technieken erin fietsen. LED op grote schaal kwam toen net kijken. En de toepassing in de glastuinbouw, daar had men nog vraagtekens bij.

Wat is de invloed op de plant? Welke lamp kies je? Hoe kunnen we de warmte van de lampen onttrekken, opslaan en gebruiken wanneer nodig? Koppert heeft toen een voortrekkersrol gepakt. We wilden laten zien dat het wél kan - dat we energiezuiniger kunnen telen”, vertelt Tim.

De CO2 voetafdruk in kaart

De CO2 voetafdruk was destijds nog niet in kaart gebracht, maar Koppert kon wel vergelijken hoeveel (minder) gas ze verbruikten na de overstap op LED. “We dachten toen al dat dit de beste optie was voor de lange termijn.”

Emissies meten op productniveau

Rond 2017 begon Koppert Cress met het in kaart brengen van haar emissies. Daarbij schakelden ze de hulp in van een externe partij. Koppert wilde in eerste instantie inzicht in de milieu-impact van de verschillende producten. “Dat was een lastige puzzel; we hebben immers veel verschillende soorten in één kas. Welk stukje milieu-impact schrijf je dan toe aan welk product?”

Sowieso is het in kaart brengen van je emissies als bedrijf best wel complex. “De eerste keer doe je veel aannames. Vervolgens ga je deze ieder jaar verder verfijnen. Onze methode wordt dus steeds beter. En een externe partij valideert het, wat ervoor zorgt dat je geen onzin uitkraamt.”

Inzicht in de voetafdruk van heel Koppert

De afgelopen jaren is Koppert haar voetafdruk op bedrijfsniveau gaan meten en monitoren, waarbij ze haar emissies onderverdeelt in de drie scopes en zogenoemde “hotspots” identificeert. Zo zorgt Koppert ervoor dat ze de grootste bronnen van uitstoot aanpakken, in plaats van zich te richten op de randzaken. Een voorbeeld? “Binnen scope 3 vormen onze ingekochte goederen echt een hotspot. Daar vallen onder andere onze verpakkingen, zaden, materialen voor de teelt, en biologische bestrijdingsmiddelen onder.” 

Van hotspot naar werkprogramma

Met deze hotspots gaan ze vervolgens aan de slag binnen wat Tim werkprogramma’s noemt. Zo loopt er momenteel een programma 'Inpakken en wegwezen', waarbinnen het team van Tim zich verdiept in de impact van verpakkingen en transport én op zoek gaat naar oplossingen om deze te verlagen. “En als wij een verbeterslag maken, zoals een verpakkingsaanpassing, dan vragen we ook bij de leverancier op hoeveel CO2 we besparen.” Dat vergt dus nauwe samenwerking met partners. 

Koppert merkt dat deze verbeteringen die hun voetafdruk verlagen, goed ontvangen worden door de markt. “De markt vraagt steeds meer om aantoonbaar duurzame producten. Toen we voor één van de verpakkingen overstapten op karton, kregen we de vraag: wanneer volgt de rest? Dat geeft een enorme boost.”

De uitdagingen van emissiereductie

Welke uitdagingen komt Koppert Cress tegen bij het reduceren van haar emissies? “Budget is er altijd eentje. Zeker wanneer je met nieuwe technieken aan de slag gaat - dat is dan wel echt een investering. Het is geen kwestie van een knop omzetten en het werkt allemaal.” 

Het reduceren van je voetafdruk, kun je als bedrijf dan ook niet alleen. “En dus zoeken we in eerste instantie partners die duurzaamheid ook in het hart dragen. Je moet er tijd in investeren en samen kijken wat het beste werkt. Daarom zijn het nu veelal early adopters met wie we optrekken, maar hopelijk wordt deze groep snel groter.”

Ook helpt het als je input krijgt van mensen binnen de operatie over wat er wat hen betreft duurzamer kan. “Maar het is logisch dat je het opperen van emissiereductie-initiatieven niet volledig bij hen kan beleggen - zij zijn vol bezig met kwaliteit en optimalisatie.” Input vanuit de operatie moet daarom aangevuld worden met ideeën van iemand die níet in de operatie werkt en dus goed kan uitzoomen. 

CO2 compensatie deel van de oplossingsroute

Het compenseren van CO2 emissies is een veelbesproken en bekritiseerd onderwerp. Terecht ook, want veel bedrijven gebruiken het als alternatief voor het reduceren van hun emissies. Het is de vraag of je op die manier je verantwoordelijkheid als bedrijf neemt. Hoe kijkt Tim aan tegen CO2 compensatie?

“Om te komen tot minder CO2-uitstoot, kan het helpen om je aan compenseren te binden. Wij zijn bijna zover dat we met onze aandeelhouders een handtekening gezet hebben om méér te compenseren dan onze voetafdruk. En daarmee ontstaat er een extra prikkel om onze voetafdruk verder te verkleinen, middels de route van reductie.”

Een klimaatpositief bedrijf en emissieloze glastuinbouw sector

Inmiddels heeft Koppert Cress de lat flink hoog liggen. Het wil niet alleen een aantoonbaar klimaatpositief bedrijf worden, maar ook bijdragen aan een emissieloze glastuinbouwsector. 

Een team-effort binnen Koppert

Bij Koppert Cress zijn deze duurzaamheidsambities springlevend. En daar doen ze dan ook moeite voor. “We nemen iedereen mee in onze projecten en testen. Daarvoor gebruiken we bijvoorbeeld de tv's in de kantine”. Een ander creatief initiatief? “We hadden een prijsvraag uitgezet onder collega’s, voor het beste idee dat ons bedrijf kan verduurzamen. En kregen veel meer inschrijvingen dan verwacht! We hebben in een Dragon’s Den setting het winnende idee gekozen.”

De deur open voor start-ups

En zeker voor reductie van emissies van zowel Koppert als de sector in haar totaliteit, doet het team van Tim een handreiking richting start-ups met goede ideeën. “We willen deze start-ups toegang geven tot de glastuinbouw en hopen daarmee ook het verhaal te vertellen, en de sector te laten zien dat het kan. Dat we met elkaar stappen kunnen maken op duurzaamheid. En dat dit niet alleen goed is voor je footprint, maar ook voor je portemonnee.” 

Een uitnodiging aan alle stakeholders

Division Q zoekt tevens de verbinding op met scholen, technici, chef-koks en andere tuinders. “Iedereen is heel nieuwsgierig. Wat kunnen we van de oplossing van die start-up verwachten? Wat is dat nieuwe project, waar jullie mee bezig zijn? We leiden ze dan door een gang met kleine mock-ups van de verschillende nieuwe technieken die de sector kunnen helpen verduurzamen.” 

Samen aan de slag met je voetafdruk

Je voetafdruk in kaart brengen gaat duidelijk niet over één nacht ijs. En daar vervolgens actie op ondernemen om de milieu-impact van je bedrijf te verkleinen ook niet. Maar Koppert Cress laat zien: het kan én je plukt er op uiteenlopende manieren de vruchten van. 

Of Tim nog wijze woorden heeft voor ondernemers? “Het sleutelwoord is samen,” zegt Tim. “Wanneer je stappen wilt maken, zoek contact. Met ketenpartners, met semi-concurrenten, met partijen zoals wij. We komen d’r niet als we allemaal op ons eigen eilandje blijven pionieren. Sterker nog: onze mooiste projecten komen voort uit samenwerkingen in de keten.”

Zelf aan de slag met je CO2 voetafdruk?

Ben jij geïnspireerd door het verhaal van Koppert Cress en wil je zelf aan de slag met het meten en reduceren van je emissies? Dan kunnen deze vijf stappen je op weg helpen. Zet ‘m op!

Wat vind je van dit artikel?

Lise-Lotte Verhoef

Auteur

Lise-Lotte Verhoef

Voor een leefbare wereld hebben we bedrijven nodig - groot én klein - die het verschil willen maken. Ondernemers die op eigen wijze waarde creëren voor mens en milieu. Hen helpen dit in de praktijk te brengen, daar kom ik m'n bed voor uit. Dat doe ik door te informeren en inspireren, op platformen als deze, en door MKB-bedrijven direct te ondersteunen met Etiquet: Een duurzaamheidsstudio die ondernemers helpt het verschil te maken en zo een plek te bemachtigen in de nieuwe economie.