Wil je van jouw team een geoliede machine maken? Met deze 11 praktische teamwork tips versterk je de samenwerking in je team - ook als jullie hybride werken.

Inhoud:
- Tip 1: Vertrouw elkaar
- Tip 2: Zorg voor een psychologisch veilige omgeving
- Tip 3: Durf kritisch te zijn
- Tip 4: Maak het werkproces overzichtelijk
- Tip 5: Moedig oplossingsgerichte communicatie aan
- Tip 6: Communiceren kun je leren
- Tip 7: Regel wie wanneer waar werkt
- Tip 8: Debrief je team
- Tip 9: Beantwoord je e-mail snel
- Tip 10: Accepteer conflictsituaties
- Tip 11: Vergeet dat verplichte teamuitje
- Hoe toekomstproof is jouw HR-beleid?
Wat is goede samenwerking?
Om als team zaken voor elkaar te krijgen, moet je goed samenwerken. Je hebt elkaar tenslotte nodig. Dat betekent dat ieder teamlid zich inzet om het gezamenlijke doel te bereiken. Ieder heeft zijn eigen kracht en jullie vullen elkaar aan.
Samenwerken als competentie
Terwijl de een van nature makkelijk samenwerkt, heeft een ander er moeite mee. Samenwerken is een competentie die je kunt ontwikkelen. Als werkgever of manager kun je jouw medewerkers daarbij helpen.
Teamcommunicatie en samenwerken nog belangrijker met hybride werken
Goed teamwork is bovendien actueler dan ooit: medewerkers besteden vandaag de dag ruim 50% meer tijd aan samenwerken dan twintig jaar geleden. Maar de manier waarop we samenwerken is veranderd. Teams werken vaker hybride, zien elkaar minder en stemmen daardoor minder spontaan af. Dat heeft invloed op de verbondenheid binnen teams: uit het onderzoek ‘Effectief en vitaal samenwerken in teams op afstand in het mkb’ (HvA & HU, 2023) blijkt dat spontane sociale interactie en betrokkenheid in hybride teams sneller afnemen. Juist daarom is het belangrijk om duidelijke afspraken te maken en bewust te investeren in teamcommunicatie en samenwerking.
Hoe zorg je ervoor dat jouw team het goed doet? Wij geven je een aantal tips.
Tip 1: Vertrouw elkaar
De basis van een goed functionerend team is vertrouwen, aldus samenwerk-goeroe Patrick Lencioni. Als teamleden elkaar vertrouwen, stellen ze zich kwetsbaar op en geven hun fouten toe zonder bang te zijn voor conflicten. Dit zorgt ervoor dat teams leren en ontwikkelen.
Als leidinggevende kun je zorgen voor meer vertrouwen binnen je team door het goede voorbeeld te geven: vraag je teamleden regelmatig om feedback, raak niet geïrriteerd als je het niet eens bent met hun feedback, maar doe er ook iets mee.
De zogenaamde 'middle manager' speelt dus een grote rol. Er bestaan opleidingen om een betere leidinggevende te worden. Bijvoorbeeld de Opleiding Middle Management van onze kennispartner IMK Opleidingen.
Lees meer over het stimuleren van een leercultuur en groeimindset.
Tip 2: Zorg voor een psychologisch veilige omgeving
Studies van onder meer Harvard-hoogleraar Amy Edmondson - bekend van het boek The fearless organization (2019) - laten zien dat teams die psychologische veiligheid ervaren beter presteren. Vooral teams met kenniswerkers profiteren hiervan.
Spreek duidelijke omgangsregels met elkaar af
Hoe creëer je zo’n veilige werkomgeving? Door samen duidelijke omgangsregels af te spreken over hoe jullie met elkaar communiceren en hoe je elkaar aanspreekt op werkprestaties. Dat is niet alleen de taak van de leidinggevende, maar ook van teamleden onderling.
Geef als teamleider aan dat het belangrijk is dat iedereen zich mag uiten. Benadruk dat ieders mening telt om verder te komen. Luister actief, vraag door en druk je eigen mening niet door.
Tip 3: Durf kritisch te zijn
Merk je dat een teamlid onhandig of negatief reageert op een collega? Rolt iemand bijvoorbeeld met de ogen als een ander iets zegt? Zeg er dan iets van. Ook wanneer werk niet goed wordt uitgevoerd, is het belangrijk dat te benoemen. Zo weten teamleden dat je aandacht hebt voor wat er in het team gebeurt. Benoem daarbij ook wat wél goed gaat. Een compliment is altijd fijn en laat zien dat positief gedrag wordt opgemerkt.
Tip 4: Maak het werkproces overzichtelijk
Ieder teamlid is gebaat bij duidelijkheid. Het is tenslotte makkelijker je taak te vervullen als je precies weet wat je moet doen. Een goede manier om processen overzichtelijk te maken is de agile-werkmethode. Hierbij deel je werkprojecten op in korte periodes van twee weken (zogenaamde ‘sprints’) die telkens tot een concreet resultaat leiden. Daardoor weten jullie als team snel of jullie op de goede weg zitten. Als je het gevoel hebt dat je voortgang boekt, stimuleert dat energie en creativiteit.
De agile-methode is vooral geschikt voor grotere projecten waarbij de randvoorwaarden nog vaag en veranderlijk zijn. Dat zijn vaak de trajecten waarin teams kunnen vastlopen. Het is ook een handige aanpak voor zelfsturende teams.
Tip 5: Moedig oplossingsgerichte communicatie aan
Bij probleemgerichte communicatie gaat het gesprek vooral over de oorzaak van een probleem. Belangrijk, maar je teamleden verzanden dan al snel in discussies.
Bij een oplossingsgerichte aanpak nemen teamleden de oorzaken als gegeven en verschuift de aandacht naar de oplossing Wat is het doel, op welke manier werken we daar naartoe en wat is ervoor nodig om dat te bereiken? Daarbij is het belangrijk dat iedereen achter de gekozen oplossing staat. Over de argumenten voor die oplossing hoef je het dan niet eens te worden. Dat maakt samenwerken effectiever en voorkomt onnodige vertraging.
Tip 6: Communiceren kun je leren
Communicatie is heel belangrijk voor een goede samenwerking binnen je team. Stel daarom heldere communicatieregels op. Spreek af in welke gevallen je belt (bij urgente zaken), wanneer je mailt (bij minder urgente zaken) en in welke situatie je een chatberichtje stuurt (bij, korte, snelle maar niet-urgente vragen of kleine taakjes). Leg in deze afspraken ook vast hoe jullie vergaderen. Als je online vergadert, spreek dan bijvoorbeeld af dat teamleden hun hand opsteken (veel vergadertools hebben hier zelfs functies voor) wanneer ze iets willen zeggen. Duidelijke afspraken zorgen voor rust, structuur en betere samenwerking.
Tip 7: Regel wie wanneer waar werkt
Wie thuis werkt en niet regelmatig incheckt, wordt al snel over het hoofd gezien. Bovendien is het voor thuiswerkers vaak lastiger om te zien waar collega's mee bezig zijn. Hoogleraar Judith Olson van de Universiteit van Californië doet al dertig jaar onderzoek naar werken op afstand. Haar onderzoek Distance Matters laat zien dat hybride teams beter samenwerken wanneer er voldoende gedeelde contactmomenten zijn. Voor hybride teams betekent dit dat het helpt om vaste dagen af te spreken waarop iedereen thuiswerkt en waarop iedereen op kantoor is.
Tip 8: Debrief je team
Of je nu virtueel vergadert of op locatie samenkomt, het loont om naderhand een paar minuten te reserveren voor een korte debrief. Vat daarin samen wat er is besproken en welke actiepunten door wie worden opgepakt. Zulke momenten helpen je teamleden om informatie beter te verwerken en te begrijpen wat er van hen wordt verwacht. Uit onderzoek van Harvard Business School blijkt dat dit zorgt voor duidelijkheid en een effectiever teamproces.
Tip 9: Beantwoord je e-mail snel
Werkt je team veel thuis, of werk je zelf regelmatig op afstand? Zorg er dan voor dat je e-mails waarin je wordt gevraagd iets te doen snel beantwoordt. Laat weten wanneer je de taak oppakt of afrondt. Zo weet iedereen dat berichten zijn gelezen en opgepakt. Dat is ook goed voor het onderlinge vertrouwen en voorkomt onnodige miscommunicatie.
Tip 10: Accepteer conflictsituaties
Ontstaat er toch een conflict? Geen zorgen. In elk groepsproces komen conflicten voor. Dat is niet per se slecht, want conflicten kunnen een team juist sterker maken. Teamleden kunnen van elkaar leren en gezamenlijk tot betere beslissingen komen. Zolang je maar in gesprek blijft en bereid bent problemen op te lossen, kan het team daarna weer goed verder samenwerken.
Tip 11: Vergeet dat verplichte teamuitje
Lekker met elkaar een hele dag banjeren door het bos, goed voor de teambuilding? Vergeet het maar. Uit recent onderzoek van de Universiteit van Sydney blijkt dat zulke verplichte heidagen juist eerder tot ergenis leiden. Veel werknemers hebben een hekel aan opgelegde activiteiten die niets met werk te maken hebben. Bewaar de escaperoom dus maar voor het familieweekend. Of zorg er in ieder geval voor dat een teamuitje niet verplicht is en niet te veel tijd opslokt.
Hoe toekomstproof is jouw HR-beleid?
Goede samenwerking komt niet vanzelf; het vraagt om duidelijke afspraken, vertrouwen en een teamcultuur waarin iedereen zich vrij voelt om zich uit te spreken. Met deze 11 praktische tips kun je de samenwerking in jouw team stap voor stap versterken — of jullie nu hybride, op kantoor of deels op afstand werken.
