Vrije beroepen: een overzicht
Wat zijn vrije beroepen?

Veel zelfstandigen oefenen een vrij beroep uit. Maar wat is dit en wanneer val jij onder een vrij beroep? En welke regels gelden voor jou?
Wie heeft een vrij beroep?
Je hebt een vrij beroep als je wordt ingehuurd omdat je een bepaald specialisme hebt. Je werkt zelfstandig en je kunt niet zomaar iemand anders jouw werk laten doen. In de praktijk gaat het bij vrije beroepen meestal om (intellectuele) dienstverlening. Een advocaat, notaris en makelaar zijn bijvoorbeeld vrije beroepen. Ook vertalers, architecten, kunstenaars en huisartsen vallen hieronder.
Lijst van vrije beroepen
Deze lijst is lang. Hieronder een aantal voorbeelden, maar deze lijst is niet volledig.
advocaat
accountant-administratieconsulent
alternatieve genezer
belastingconsulent
bouwkundig architect
dierenarts
fysiotherapeut
gerechtsdeurwaarder
huidtherapeut
huisarts
interieurarchitect
juridisch adviseur
kunstenaar
leraar
logopedist
medisch specialist
notaris
oefentherapeut Cesar/Mensendieck
organisatieadviseur
orthopedagoog
psycholoog
raadgevend adviseur
redacteur
registeraccountant
stedenbouwkundige
tandarts
tandarts-specialist
tolkvertaler (al dan niet beëdigd)
tuin- en landschapsarchitect
verloskundige
coach
Wetten voor vrije beroepen
Het is een misvatting dat vrije beroepen minder gereguleerd zijn door de overheid. Er zijn zelfs vrije beroepen waarvoor speciale wetten zijn, zoals de Wet BIG voor mensen die in de gezondheidszorg werken. Hierin staan bijvoorbeeld zaken als vereiste opleiding en erkende registratie.
Daarnaast zijn er zogenoemde beschermde beroepen, zoals psycholoog of advocaat. Dit zijn beroepen waarvoor een beroepsgeheim geldt. Om deze beroepen uit te mogen oefenen is een vergunning of beëdiging vereist. Zo heeft een notaris niet alleen te maken met de Wet op het notarisambt, hij of zij moet ook officieel zijn beëdigd. Cliënten kunnen een klacht indienen bij een tuchtcollege. Een tuchtrechter mag in uitzonderlijke gevallen iemand uit het vrije beroep zetten.
En natuurlijk moeten mensen die een vrij beroep uitoefenen waarvoor geen speciale wetten zijn, zoals bijvoorbeeld een interieurarchitect of coach, zich ook gewoon aan de wet- en regelgeving houden die voor iedere ondernemer geldt.
Regels van brancheverenigingen
Voor veel vrije beroepen bestaan brancheorganisaties die een eigen keurmerk voeren. Om je daar te mogen inschrijven moet je een bepaalde kwaliteitseisen voldoen. Met een keurmerk van zo’n brancheorganisatie laat je (potentiële) klanten zien dat je staat voor professionaliteit en kwaliteit. Maar als je je niet aan hun regels houdt kun je uit de beroepsvereniging worden gezet.
Vrij beroep inschrijven KVK
Ook met een vrij beroep ben je net als elke ondernemer verplicht je in te schrijven in het handelsregister van KVK. Daarbij moet je een rechtsvorm kiezen. Dit is relevant voor onder meer de aansprakelijkheid en belastingen. De meeste zzp’ers in vrije beroepen kiezen voor een eenmanszaak als rechtsvorm. Als ondernemers in vrije beroepen gaan samenwerken is de maatschap als rechtsvorm een goede optie.
Lees ook: Hoe kies is de juiste rechtsvorm?
Bron: KVK/Ondernemersplein