Mag je personeel dwingen vakantiedagen op te nemen?

Eind december of in de zomer is het in sommige branches heel rustig. Of er is weinig werk vanwege externe factoren, zoals de nasleep van de pandemie. Mag je in zulke gevallen personeel verplichten om vrije dagen op te nemen? De regels op een rij.

Verplichte vrije dagen toewijzen

Een werkgever mag niet zomaar vakantiedagen inroosteren als hij geen werk heeft voor zijn werknemers. Hij mag wel ieder jaar een aantal verplichte vrije dagen aanwijzen, op voorwaarde dat dit in de cao of de arbeidsovereenkomst vastgelegd is. Daarin moet dus al zijn aangekondigd dat je als werkgever verplichte vrije dagen kunt aanwijzen en hoeveel.

Deze verplichte vrije dagen gaan van het vakantiedagensaldo van de werknemers af. Vaak is een verplichte vrije dag een dag na een feestdag, zoals de vrijdag na hemelvaart. Let op: als werkgever moet je zulke verplichte vrije dagen ruim van tevoren aankondigen, zodat werknemers er ruim op tijd rekening mee kunnen houden. Het is niet verboden om hier later in het jaar nog mee te komen, maar dat is niet netjes naar je werknemers toe. De verplichte vrije dag is uiteraard wel een betaalde vrije dag. Je mag het je werknemers niet opleggen een dag onbetaald verlof op te nemen, tenzij ze daar zelf expliciet mee akkoord gaan.

Lees ook: de officiële feestdagen van 2023

Feestdagen

Je hoeft de kerstdagen en nieuwjaarsdag niet verplicht vrij te geven, tenzij het in de cao of arbeidsovereenkomst is vastgelegd. Deze dagen zijn wel officiële vrije dagen, maar in bijvoorbeeld de horeca wordt toch vaak gewerkt. Ook is het niet bij wet vastgelegd dat werknemers op deze dagen extra krijgen betaald. Controleer ook hiervoor je arbeidsovereenkomsten.

Geldt er een maximum verplichte vrije dagen?

Er is geen wettelijk maximum aan het aantal verplichte vrije dagen dat je mag opleggen. In sommige sectoren wordt de periode van bijna alle vrije dagen vastgelegd, denk maar aan de bouw (bouwvak) of het onderwijs (schoolvakanties). Wel is het handig om je werknemers in ieder geval nog een paar vrij in te vullen vakantiedagen te geven, zodat zij vrij kunnen nemen voor bijvoorbeeld een bruiloft of een begrafenis.

Whitepaper: Arbeidscontracten

Download

GRATIS

Andere opties

Je kunt je werknemers ook een extra vrije dag of pretverlofdag geven. Dit kun je eventueel doen in plaats van een kerstpakket, kerstborrel of kerstdiner. Een pretverlofdag is een dag die buiten de regeling van feestdagen of vakantiedagen valt. Je kunt er ook voor kiezen om je personeel bijvoorbeeld een dagje vrij te geven als je bedrijf 10 jaar bestaat.