Hoe moet ik mijn jaarruimte berekenen?

Dankzij nieuwe pensioenwet is de jaarruimte in 2023 flink verruimd

vrouw-tablet-berekenen

Als ondernemer denk je na over je pensioen. Maar je moet er zelf voor zorgen dat je op je oude dag een appeltje voor de dorst hebt. De praktijk laat zien dat veel ondernemers geen regelingen treffen voor hun pensioen. Maar is dat handig? Een belastingtechnisch aantrekkelijke manier om je pensioen te regelen is door gebruik te maken van je jaarruimte. Wat is jaarruimte en hoe kun je je jaarruimte berekenen?

Wat is jaarruimte?

Jaarruimte heeft alles te maken met je pensioenopbouw. Als je minder pensioen opbouwt dan wettelijk is toegestaan voor dat jaar, ontstaat er jaarruimte. Daarmee kun je belastingvrij aanvullend pensioen opbouwen door geld te storten in een lijfrenteverzekering of op een bankspaarrekening. Jaarruimte is vooral van belang als je werkt als ondernemer, je bent dan immers zelf verantwoordelijk voor het opbouwen van aanvullend pensioen.

Voor personeel in loondienst werkt het anders. Die genieten (meestal) vanuit de werkgever al een goede pensioenregeling als onderdeel van de secundaire arbeidsvoorwaarden

Een pensioentekort (of pensioengat) is dus vooral iets dat speelt onder ondernemers. Om toch aanvullend pensioen opbouwen te stimuleren, mag je van de Belastingdienst een deel van je brutosalaris belastingvrij wegzetten. Je mag namelijk premies en stortingen voor lijfrente en banksparen aftrekken in je aangifte inkomstenbelasting. Het deel van je inkomen dat je daarvoor mag gebruiken heet jaarruimte.

Pensioen jaarruimte berekenen

De overheid bepaalt ieder jaar opnieuw hoeveel pensioen je in dat kalenderjaar mag opbouwen. Een deel van de pensioenopbouw gaat via de overheid. Voor personen in loondienst gaat het andere deel dus via de werkgever. 

Maar daarnaast mag je zelf ook regelingen treffen voor je pensioen. Dat is sowieso het geval voor zzp’ers en andere ondernemers. Met de jaarruimte-berekening bereken je het bedrag dat je mag gebruiken voor pensioenopbouw.

Jaarruimte 2023 berekenen 

Hoeveel jaarruimte je hebt in een bepaald jaar, bereken je altijd met het inkomen van de voorgaande jaargang. Jaarruimte 2022 berekenen doe je op basis van je bruto inkomen van 2021. En de jaarruimte voor 2023 bereken je met je inkomen van 2022, enzovoort.

Hoe kun je jouw jaarruimte 2023 berekenen? Bekijk de jaarruimte berekenen formule:

Voor personen in loondienst:

(0,3 x premiegrondslag) - (6,27 x factor A)

Jaarruimte berekenen ondernemers:

(0,3 x premiegrondslag) - (6,27 x factor A) - FOR

Termen jaarruimte uitgelegd

Premiegrondslag: Bruto-salaris van afgelopen jaar minus AOW-franchise. Omdat je in Nederland recht hebt op AOW, mag je een deel van je inkomen niet gebruiken voor pensioenopbouw. De AOW-franchise voor 2023 is € 13.646. Je mag 30% (voorheen 13,3%) van je inkomen boven deze grens gebruiken voor je pensioen.

Factor A: Pensioenaangroei. Deze factor geeft de stijging van je pensioen in een bepaald jaar aan. Je kunt deze factor terugvinden op het jaarlijkse overzicht van je pensioenfonds (UPO). De Factor A geldt alleen als je pensioen hebt opgebouwd via een werkgever. Dus als je ondernemer bent en geen pensioen hebt opgebouwd via een werkgever, is deze factor nul. Het is wel van belang als je zowel in loondienst als zelfstandig werkt.

FOR: Netto toename FOR. FOR staat voor Fiscale OudedagsReserve. Deze regeling geldt alleen voor ondernemers. Als ondernemer mag je in 2022 9,44% van de winst reserveren voor je pensioen (met een maximum van € 9.632). Het bedrag dat je hiervoor reserveert moet je meenemen in de berekening.

Voorbeeld: jaarruimte 2023 berekenen

Voorbeeld berekening jaarruimte

Laten we voor het gemak een voorbeeld nemen. Stel, je bruto-inkomen van 2022 is € 70.000. Dan kun je je jaarruimte 2023 als volgt berekenen:

(0,3 x (70.000 [bruto-inkomen] – 13.646 [AOW-franchise]) = € 16.906

Heb je als ondernemer in 2022 nog gebruikgemaakt van de FOR door een dotatie te doen? Dan moet je dat bedrag nog aftrekken van € 16.906. Wat je overhoudt, is je jaarruimte.

Reserveringsruimte

Als je je jaarruimte niet helemaal benut, blijft dat bedrag als het ware staan voor de jaren erna. Je mag dat bedrag optellen bij je huidige jaarruimte. De som van ongebruikte jaarruimtes is de reserveringsruimte, ook wel bekend als inhaalruimte. Je mag ongebruikte jaarruimte in de tien jaar erna gebruiken in de reserveringsruimte.

Hoe de reserveringsruimte berekenen?

Je kunt de reserveringsruimte berekenen aan de hand van de jaarruimtes van de afgelopen jaren. Het gedeelte van de jaarruimte dat je niet benut hebt, mag je optellen bij je huidige jaarruimte.

Reserveringsruimte berekenen: hoe werkt dat?

Je kunt de reserveringsruimte berekenen aan de hand van de jaarruimtes van de afgelopen jaren. Het gedeelte van de jaarruimte dat je niet benut hebt, mag je optellen bij je huidige jaarruimte. Dit bedrag samen vormt je fiscale jaarruimte.

Ook maximale reserveringsruimte flink omhoog in 2023

Ook de maximale reserveringsruimte is met de nieuwe pensioenwet flink verhoogd. De maximale reserveringsruimte is zelfs meer dan vijf keer zo hoog geworden: van € 8.065 naar € 38.000. Daarnaast mag je tot tien jaar terugrekenen over de jaren dat je de jaarruimte niet volledig hebt benut. Dat was voorheen maximaal zeven jaar.

Rekenvoorbeeld reserveringsruimte

Stel je hebt in 2021 een jaarruimte van € 3.570 en je betaalt € 3.000 aan premies voor je lijfrenteverzekering. Dat betekent dat je in dat jaar € 570 van je jaarruimte niet gebruikt. Dat bedrag mag je meenemen naar een volgend jaar. Stel dat je in 2022 € 700 niet gebruikt hebt van je jaarruimte, dan mag je ook dat bedrag reserveren. In 2023 zou je dan een reserveringsruimte hebben van € 1.270, dat je kunt optellen bij je jaarruimte.

Uit de praktijk blijkt dat veel ondernemers niets regelen voor hun oude dag. De fiscus probeert dit met de fiscale jaarruimte te stimuleren. Het is daarom om meerdere redenen (fiscaal) aantrekkelijk om je te verdiepen in de mogelijkheden van de jaarruimte. Goed voor nu en vooral voor later!

Veelgestelde vragen

Wat is jaarruimte?

Jaarruimte is het bedrag dat je jaarlijks met gunstige fiscale voorwaarden mag gebruiken om te investeren in je pensioen.

Wat is reserveringsruimte?

Het deel van de jaarruimte dat je niet benut, heet de reserverings- of inhaalruimte. Je mag tot tien jaar terug alsnog de reserveringsruimte benutten.

Wat is fiscale jaarruimte?

Jaarruimte en fiscale jaarruimte samen vormen de fiscale jaarruimte.

Wat vind je van dit artikel?

Job Jansen

Auteur

Job Jansen

Als freelance tekstschrijver en SEO-adviseur heb ik bijna dagelijks contact met bedrijven. Over de jaren heen heb ik samengewerkt met talloze inspirerende ondernemers, waardoor ik veel affiniteit heb gekregen met mkb’ers. Vanuit die ervaring probeer ik als redacteur bij MKB Servicedesk elke keer artikelen te schrijven waar ondernemers echt iets aan hebben.