Koop- en distributiecontract of agentuurovereenkomst bij import?
Maak goede afspraken met je buitenlandse leverancier
Zoals altijd, geldt dat er goede afspraken moeten worden gemaakt als je onderneemt in het buitenland. Zeker als jij de importeur bent, want dan word je minder goed beschermd dan wanneer je als handelsagent optreedt. In dit artikel gaan we ervan uit dat jij de importeur bent. Ga je exporteren, dan is de situatie precies omgekeerd.
Koop- en distributieovereenkomst
In een koopovereenkomst spreek je eigenlijk niet veel meer af dan dat de leverancier producten levert en dat jij betaalt. Ook kun je aanvullende afspraken maken over wanneer het product eigendom wordt van jou als importeur en wat er gebeurt in het geval van overmacht (als de leverancier failliet gaat bijvoorbeeld). In een distributieovereenkomst maak je verdere afspraken over jouw rechten en plichten en die van de leverancier. Ook spreek je onder andere af wat het contractgebied is, hoe lang de overeenkomst geldt, onder welke voorwaarden deze mag worden beëindigd en welke gevolgen dit heeft, welk recht van toepassing is (van wiens land?). Als jullie er niet uitkomen kan je terugvallen op internationale wetgeving, zoals het Weens Koopverdrag voor goederen, zie kader) en tot welke rechter jullie je wenden als er een geschil ontstaat.
Weens Koopverdrag
De afspraken met je afnemers leg je het liefst schriftelijk vast. Dit is niet verplicht, maar wel aan te raden. Omdat in elk land andere regels gelden, is er internationale wetgeving zoals het Weens Koopverdrag. Dit verdrag is door veel landen ondertekend en speelt daardoor een belangrijke rol bij exportovereenkomsten. Het regelt de totstandkoming van de koopovereenkomst, de verplichtingen van de koper en de verkoper en de gevolgen van het niet nakomen van die verplichtingen.
Agenturenovereenkomst
Een handelsagent en leverancier sluiten onderling een agentuurovereenkomst. Je kunt hier niet van alles in opnemen, want de rechten en plichten van de betrokken partijen zijn al grotendeels wettelijk vastgelegd. Deze wetten kunnen wel per land verschillen. In de EU moet elke agentuurovereenkomst gebaseerd zijn op de EU-richtlijn 86/6535. Er staat in wie de deelnemende partijen zijn, wat de verplichtingen van de
handelsagent en de principaal (leverancier) zijn, wat de vergoeding aan de handelsagent is, onder welke voorwaarden de overeenkomst beëindigd mag worden en welke gevolgen dit heeft (ook schadevergoeding en goodwillvergoeding) en wiens recht van toepassing is.
Schadevergoeding
Een agenturenovereenkomst kun je niet zomaar beëindigen, je hebt als handelsagent dan altijd recht op een schadeloosstelling. Tevens heb je als handelsagent na het beëindigen van de overeenkomst recht op een goodwillvergoeding (ook wel klantenvergoeding genoemd). De vergoeding bedraagt maximaal de gemiddelde jaarprovisie die je gedurende de vijf jaar voorafgaand aan de beëindiging van de overeenkomst ontving. Deze vergoeding kan niet contractueel worden uitgesloten!
Tip
Schakel bij het opstellen van een overeenkomst altijd een jurist of advocaat in. Hij of zij kan je helpen je contract waterdicht te maken, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.
Algemene voorwaarden
Het is erg belangrijk dat je in het contract ook je algemene voorwaarden opneemt. Zorg ervoor dat de afnemer op de hoogte is van je algemene
voorwaarden voordat je de overeenkomst sluit. Wijs ze erop als je de offerte verstuurt en vermeld op de offerte dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn. Alleen op de factuur vermelden is niet genoeg. Het beste kun je de algemene voorwaarden onderdeel maken van het contract.
Tip
Laat je algemene voorwaarden vertalen, zodat de afnemer ze goed begrijpt. Dan loop je niet het risico dat ze ongeldig worden verklaard.
Contracten
Modelcontracten (Engelstalig) voor handelsagenten, distributeurs en franchising en ook ‘short form’ modelcontracten van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC) kun je bestellen via de website van ICC Nederland. Uitgebreide checklists voor contracten met handelsagenten en distributeurs kun je bestellen via evofenedex. Denk er ook aan onder welke wetgeving de overeenkomst is vastgelegd en waar mogelijke geschillen dus behandeld moeten worden. Welk recht is van toepassing? Welke rechten en plichten heeft de agent of distributeur onder de betreffende wetgeving?