Een bruikleenovereenkomst sluiten: waar moet je rekening mee houden?

Alles over de voorwaarden, kosten en het verschil met huren

Ondernemers die handen schudden

Je hebt vast weleens gehoord van een bruikleenovereenkomst. Maar wat houdt het eigenlijk in? En wat moet je allemaal vastleggen in zo’n document als je iets in bruikleen krijgt of juist uitleent?

Wat is een bruikleenovereenkomst?

Een bruikleenovereenkomst is een juridisch document waarin de ene partij, de uitlener genoemd, een item of eigendom tijdelijk ter beschikking stelt aan een andere partij, de lener. Er staat geen vergoeding tegenover bruikleen en het kan gaan om allerlei soorten (zakelijke) goederen, van laptops, smartphones, machines tot voertuigen. 

Verschil bruikleenovereenkomst en huren

Staat er wel een vergoeding tegenover het lenen? Dan is er meestal sprake van ‘huren’. In dat geval stel je een huurovereenkomst op.

Roerende en onroerende zaken

Naast roerende zaken kan een bruikleenovereenkomst ook betrekking hebben op onroerende zaken, zoals een bedrijfsruimte. 

Bruikleen gaat in goed vertrouwen

Iets lenen of uitlenen waar geen vergoeding tegenover staat, dat doe je natuurlijk op basis van goed vertrouwen.

In de praktijk gebeurt zoiets vooral tussen twee partijen die een goede relatie onderhouden. Zeker als het om waardevolle goederen gaat. Hoewel de één wat filantropischer is ingesteld dan de andere, zal het niet vaak voorkomen dat iets waardevols zonder vergoeding wordt uitgeleend aan een wildvreemde.

Is een bruikleenovereenkomst verplicht?

En ook al ga je er prat op dat het bruikleen netjes verloopt, het is altijd raadzaam om afspraken schriftelijk vast te leggen in een bruikleenovereenkomst. Hoewel het niet verplicht is, voorkom je hiermee misverstanden en gezeur achteraf, mocht er toch iets misgaan. Denk bijvoorbeeld aan beschadiging of verlies van het item in kwestie. 

Al moet je het ook weer niet te gek maken. Wanneer je een balpen leent van een particuliere of ondernemende buurman, kan dit natuurlijk ook gewoon op goed vertrouwen. 

Hoe ziet een bruikleenovereenkomst eruit?

In een bruikleenovereenkomst worden meestal de volgende zaken schriftelijk vastgelegd: 

  • identiteit van lener en uitlener

  • duidelijke beschrijving van het geleende item

  • duur van de bruikleen

  • eventuele beperkingen of voorwaarden voor het gebruik van het item

  • wie verantwoordelijkheid draagt voor eventuele schade aan het item

  • afspraken over onderhoud en verzekering van het uitgeleende item

  • procedure die beschrijft hoe het item wordt teruggegeven aan de eigenaar zodra de periode van de bruikleenovereenkomst afloopt. 

Welke wettelijke verplichtingen heeft de lener bij het sluiten van een bruikleenovereenkomst?

In de wet is opgenomen dat de lener als ‘goed huisvader’ moet zorgen voor de geleende zaak. Bovendien mag je het als lener alleen gebruiken op de manier zoals staat beschreven in de bruikleenovereenkomst. Een geleende bedrijfsbus gebruik je dus voor zakelijke ritten en niet om mee te doen aan een rally.

Wie is verantwoordelijk voor de onderhoudskosten bij bruikleen?

Afhankelijk van mondelinge of schriftelijke afspraken tussen beide partijen, is meestal de lener verantwoordelijk voor onderhoudskosten. Het kan voorkomen dat de uitlener een verbruikersvergoeding rekent om deze kosten te dekken.

Nalatigheid, onzorgvuldigheid of onjuist gebruik

Als ontstane schade het gevolg is van nalatigheid, onzorgvuldigheid of onjuist gebruik door de lener, kan de lener aansprakelijk worden gesteld. Die draait dan ook op voor kosten die gepaard gaan met reparatie of vervanging van het geleende item.

In deze gevallen zijn de kosten voor de uitlener

Toch kan het ook zijn dat de uitlener opdraait voor ontstane kosten. Bijvoorbeeld als er schade ontstaat door normale slijtage of een defect dat buiten de controle van de lener ligt. Ook kan het voorkomen dat het item al beschadigd was voordat het uitgeleend werd. Of kan er schade ontstaan door structurele zwakte of een gebrek in het item zelf. 

Overweeg een verzekering voor het geleende goed

Gaat er iets kapot tijdens de periode van bruikleen? Dan is de lener dus meestal verantwoordelijk. Het is daarom belangrijk om een verzekering te overwegen, mocht een item nog niet verzekerd zijn.

Voorbeeld bruikleenovereenkomst

Stel, je leent een productiemachine van een ander bedrijf waar je goede contacten mee onderhoudt. Je hebt het betreffende bedrijf in het verleden geholpen met een grote order. De eigenaar is daar erg dankbaar voor en wil je graag bedanken door nu kosteloos de productiemachine aan je uit te lenen voor een periode van zes maanden. Een vriendelijk gebaar, maar om misverstanden te voorkomen wordt het bruikleen vastgelegd in een bruikleenovereenkomst. 

Zo’n document zou de volgende zaken kunnen beschrijven: 

  • Jouw identiteit als lener

  • De identiteit van de uitlener

  • Duur van de bruikleenperiode: zes maanden

  • Aanvullende voorwaarden en beperkingen: je mag de productiemachine gebruiken, mits je zorgt voor het onderhoud en de verzekering. Om goed te draaien, heeft de machine wekelijks onderhoud nodig. Dit wordt uitgevoerd door een specialistisch bedrijf dat dit al jaren doet. De onderhoudskosten zijn voor jouw rekening gedurende de zes maanden. Verder verwacht de uitlener dat je het geleende item op jouw naam verzekert tegen schade, diefstal en eventuele andere risico’s tijdens de bruikleenperiode. De uitlener betaalt zelf de onderhoudskosten en berekent deze vervolgens aan jou door.

  • De uitlener eist dat je zorgvuldig met de machine omgaat en het ter zijne tijd in dezelfde staat weer terugbrengt; met uitzondering van normale slijtage. 

  • Zodra de termijn van het bruiklenen eindigt, zorg je voor transport om de machine weer netjes te retourneren naar de eigenaar

Door schriftelijk een bruikleenovereenkomst op te stellen voor de productiemachine, worden rechten en plichten van beide partijen duidelijk vastgelegd. Dit helpt om eventuele geschillen of problemen te voorkomen of in ieder geval snel op te lossen.

Bruikleenovereenkomst opstellen met een werknemer

Een bekende bruikleenovereenkomst is die tussen jou en een werknemer. Bijvoorbeeld als je een smartphone of laptop van de zaak uitleent. Je kunt de bruikleenovereenkomst in dat geval ook als onderdeel van de secundaire arbeidsvoorwaarden van de arbeidsovereenkomst laten opnemen. Dat scheelt weer een extra document. 

Portaal rechtsgeldige HR-documenten 

Ga je aan de slag met een bruikleenovereenkomst en wil je zeker weten dat alles rechtsgeldig in orde is? Meld je dan aan voor ons online portaal waarin we meer dan 100 rechtsgeldige HR-documenten voor je hebben.

Wat vind je van dit artikel?

Martin de Coninck

Auteur

Martin de Coninck

Vanuit mijn werk als freelance copywriter ervaar ik hoeveel er komt kijken bij ondernemen. Tijd is schaars en kennis bijspijkeren op het gebied van ondernemen schiet er al snel bij in. Juist als copywriter vind ik het belangrijk om de tijd te nemen onderwerpen goed te begrijpen en te onderzoeken. Door het vervolgens begrijpelijk op te schrijven wil ik ondernemers kennis bieden en tijd besparen, zodat zij het beste uit hun bedrijf kunnen halen.