Het is bijna zover: alle zelfstandigen moeten zich straks verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Minister Mariëlle Paul heeft het wetsvoorstel naar de Raad van State gestuurd. De premie wordt 5,4% van je winst. Volgens een berekening van het AD kan dat voor veel ondernemers oplopen tot € 171 per maand. In ruil krijg je na twee jaar ziekte een uitkering van het minimumloon.

Inhoud:
- Hoe werkt de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV)?
- Waarom wordt de AOV verplicht voor zelfstandigen?
- Experts zien voor- en nadelen van een verplichte AOV
- Is overstappen naar een BV nu interessanter?
- Wanneer loont een BV?
- Wat kun je nu doen als zzp'er?
- Tijdlijn van de verplichte AOV
- Meer weten over ondernemersrisico's?
Hoe werkt de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV)?
De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering werkt als volgt:
De premie: Je betaalt 5,4% van je jaarwinst als zelfstandige. Heb je bijvoorbeeld € 50.000 winst per jaar? Dan betaal je € 2.700 aan AOV-premie, oftewel € 225 per maand.
De uitkering: Raak je arbeidsongeschikt, dan krijg je na twee jaar wachttijd een uitkering ter hoogte van het minimumloon (momenteel ongeveer € 2.300 bruto per maand).
De wachttijd: Die eerste twee jaar moet je zelf overbruggen met spaargeld of een aanvullende verzekering. Minister Paul koos voor deze langere wachttijd om de regeling uitvoerbaar en betaalbaar te houden.
Waarom wordt de AOV verplicht voor zelfstandigen?
Van de 1,2 miljoen zzp'ers in Nederland heeft 80% geen arbeidsongeschiktheidsverzekering. Voor veel zelfstandigen is een particuliere AOV simpelweg te duur of krijgen ze geen dekking vanwege hun leeftijd of medische historie. En dat is een risico.
"Een ongeluk of ziekte kan ons allemaal overkomen. Dan wil je dat er een fatsoenlijk vangnet is," aldus minister Paul. Tegelijk houdt ze vast aan ondernemersvrijheid: je mag ook zelf een particuliere AOV afsluiten, zolang die voldoet aan de voorwaarden.
Experts zien voor- en nadelen van een verplichte AOV
Financieel adviseur Janine van Vliet van Koken met Cijfers steunt de maatregel, meldt ze aan de De Ondernemer: "Negen van de tien ondernemers die ik begeleid, hebben het financieel niet goed geregeld als ze arbeidsongeschikt raken. Veel zzp'ers kunnen bij ziekte meestal niet eens één maand overbruggen, laat staan twee jaar."
Toch maakt ze zich zorgen over de uitkering. "Met alle kosten die we in Nederland hebben, denk ik niet dat veel zzp'ers kunnen rondkomen van het minimumloon. De meeste ondernemers die ik spreek, doen het nu met een inkomen van rond de € 3.000 netto."
Is overstappen naar een BV nu interessanter?
Opvallend: ondernemers met een BV hoeven geen verplichte AOV af te sluiten. Dat wekt vragen over de rechtvaardigheid. "Het is zeer opmerkelijk dat de verplichte AOV niet voor BV's geldt. Als je als ondernemer ziek wordt en geen personeel hebt, dan draait je bedrijf niet door. Ook in een BV loop je dus een financieel risico," zegt Van Vliet.
Wel is het zo dat meer zzp'ers nu kijken naar de BV als rechtsvorm. Dat brengt voor- en nadelen met zich mee.
Voordelen van een BV
Geen verplichte AOV
Makkelijker vermogen opbouwen
Bescherming tegen hoofdelijke aansprakelijkheid
Professionelere uitstraling bij grote klanten
Nadelen van een BV
Je moet minimaal € 56.000 DGA-salaris uitbetalen
Omzetkosten van circa € 7.000
Jaarlijkse administratiekosten van € 3.000-€ 4.000
Meer administratieve verplichtingen
Wanneer loont een BV?
Vroeger gold de vuistregel: bij € 150.000 winst is een BV interessant. Door de afnemende zelfstandigenaftrek en nu de verplichte AOV ligt die grens veel lager.
"Nu zeggen we dat het bij € 90.000 of € 95.000 euro winst al zeker de moeite waard is om de berekening te maken," aldus Van Vliet. De zelfstandigenaftrek daalt van € 5.030 in 2023 naar slechts € 900 in 2027.
Wat kun je nu doen als zzp'er?
Voor alle zzp'ers geldt:
Bereken je premie: 5,4% van je winst (het AD schat maximaal €171 per maand voor hoge verdieners)
Bouw een buffer op: je moet twee jaar kunnen overbruggen
Overweeg aanvullende verzekering: het minimumloon is waarschijnlijk te weinig
Als je veel verdient:
Laat doorrekenen: is een BV voordeliger dan de verplichte AOV?
Praat met je adviseur: de verplichte AOV is een goed moment voor deze afweging
Tijdlijn van de verplichte AOV
De planning is dat de wet op 1 juli 2026 ingaat. Eerst moet de Raad van State nog advies geven en daarna moet de Tweede Kamer instemmen. Tot nu toe steunt een ruime meerderheid de verplichte AOV.
Achter de schermen speelt ook Europese druk mee: Nederland heeft deze maatregel beloofd aan Brussel in ruil voor coronasteun. Zonder deze wet loopt Den Haag € 600 miljoen mis.
Meer weten over ondernemersrisico's?
Lees meer over zakelijke verzekeringen of ontdek de voor- en nadelen van een BV.