Zzp’ers investeren steeds vaker in de vernieuwing van hun bedrijf. Zelfstandige ondernemers in de ICT-sector lopen voorop als het gaat om het verbeteren van werkprocessen. Ook investeren ze flink in kennisopbouw. Dat blijkt uit de Zelfstandigen Enquête Arbeid 2025 van TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Ook andere sectoren zijn in beweging, maar de verschillen zijn groot.

Innovatie belangrijk voor zelfstandigen
De afgelopen twee jaar investeerde 84% van de zzp’ers in Nederland in hun bedrijf. Ook dit blijkt uit de nieuwste editie van de Zelfstandigen Enquête Arbeid, een tweejaarlijks onderzoek. Voor het eerst vroegen de onderzoekers specifiek naar investeringen in vernieuwing en verbetering — zoals productontwikkeling, procesoptimalisatie en het gebruik van AI.
38% van de zelfstandig ondernemers zonder personeel gaf aan te hebben geïnvesteerd in het verbeteren van werkprocessen of efficiënter werken. 34% werkte aan het vernieuwen of verbeteren van hun producten of diensten. Het gaat hierbij om investeringen in tijd én geld.
ICT-zzp’ers het meest actief in procesverbetering
Met name zzp’ers in de ICT-sector zijn opvallend actief op het gebied van innovatie. Maar liefst 51% van hen gaf aan te hebben geïnvesteerd in het verbeteren van werkprocessen. Daarnaast investeerde 47% in het vernieuwen of verbeteren van hun aanbod.
Ook agrariërs (50%) en technisch zelfstandigen (44%) steken relatief veel tijd en geld in procesoptimalisatie. Dienstverleners en zzp’ers in de zorg en het onderwijs blijven daarentegen achter: in deze sectoren ligt het percentage rond de 30% of lager.
Wat opvalt: zelfstandigen met een bedrijfseconomisch of administratief beroep investeren het minst vaak in het verbeteren van hun aanbod (slechts 27%).
AI in opmars
Kunstmatige intelligentie krijgt bij steeds meer ondernemers voet aan de grond. Van alle zzp’ers gaf 13% aan de afgelopen twee jaar in AI te hebben geïnvesteerd, bijvoorbeeld door het inzetten van slimme tools voor automatisering, data-analyse of klantinteractie. Ook hier zijn verschillen per sector groot: binnen de ICT investeerde 35% van de zzp'ers in AI, tegenover 4% van de zzp'ers in de agrarische sector.
Lees meer: Maar liefst 50% van zzp'ers gebruikt AI
Kennis blijft belangrijkste investering
Ondanks de groeiende aandacht voor technologie en innovatie, blijkt dat de meeste zzp’ers andere zaken als belangrijker zien voor hun bedrijfsvoering. Kennisopbouw wordt in bijna alle sectoren het vaakst genoemd als de belangrijkste investering: denk aan cursussen, opleidingen, coaching of zelfstudie.
Vooral zzp’ers in de zorg- en welzijnssector (78%) en ICT’ers (56%) noemen dit als prioriteit. In de agrarische sector staat vervanging van verouderd materieel bovenaan het lijstje: 54% van de agrariërs noemt dit als hun belangrijkste investering.
Ondernemers blijven investeren, maar prioriteiten verschillen
Het onderzoek laat zien dat zzp’ers in alle sectoren investeren in hun toekomst — al verschillen de vormen van investering sterk per beroep. Waar de een inzet op digitale vernieuwing of automatisering, focust de ander op persoonlijke ontwikkeling of het vervangen van noodzakelijke apparatuur.
De rode draad: zelfstandig ondernemers blijven zich ontwikkelen, aanpassen en verbeteren. Of dat nu via AI gebeurt, via kennisopbouw of via efficiëntere bedrijfsvoering.
Lees ook: Zo maak je als ondernemer slim gebruik van ChatGPT