Zorgverlof: wat is het en wanneer heeft je werknemer er recht op?

Alles over de regels en voorwaarden rondom zorgverlof

Wat is de Zorgverzekeringswet

Het leven is onvoorspelbaar, ook voor je werknemers. Zo kan het voorkomen dat iemand in de nabije omgeving van je werknemer verzorging nodig heeft. Je werknemer kan in dat geval zorgverlof opnemen om de zorg op zich te nemen. Wat is zorgverlof precies, bestaan er regels voor het opnemen van zorgverlof en waar moet je allemaal rekening mee houden?

Wat is zorgverlof?

Zorgverlof is een verlof voor werknemers bedoeld voor de verzorging van familieleden of andere relaties in de nabije omgeving die hulp nodig hebben. Bijvoorbeeld tijdens ziekte of na een operatie. Werknemers hebben alleen recht op zorgverlof als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen.

Zorgverlof voorwaarden

  • Je werknemer is de enige die zorg kan geven (tenzij het om een levensbedreigende ziekte gaat)

  • Zorgverlof kan alleen opgenomen worden om iemand in de nabije omgeving te verzorgen

Nabije omgeving werknemer

Onder de ‘nabije omgeving’ van een werknemer vallen:

  • Partner, kinderen, grootouders, kleinkinderen, broers en zussen (allemaal eerste- of tweedegraads familieleden)

  • Iemand anders in huishouden (bijvoorbeeld inwonende oom)

  • Bekenden (bijvoorbeeld een goede vriend(in), buurman of schoonouder)

Hoe werkt zorgverlof als iemand in het ziekenhuis ligt?

Ligt iemand in het ziekenhuis? Dan heeft je werknemer in principe geen recht op zorgverlof. Het ziekenhuis voorziet op dat moment in alle (medische) zorg die iemand nodig heeft. Deze situatie verandert zodra iemand thuis verder revalideert. Voor thuiszorg kan je werknemer wél zorgverlof aanvragen.

Hoe is zorgverlof wettelijk geregeld?

Zorgverlof is wettelijk geregeld in de WAZO (Wet Zorg en Arbeid). Dankzij deze wetten hebben werknemers recht op zorgverlof. Er bestaan 2 soorten zorgverlof:

Cao, arbeidsovereenkomst of bedrijfsregeling

Regels over de hoeveelheid zorgverlof waar een werknemer precies recht op heeft, kunnen verschillen. Niet alleen de WAZO is van belang. Er kunnen andere afspraken over verlof zijn gemaakt. Bijvoorbeeld in een cao, arbeidsovereenkomst of speciale bedrijfsregeling.

Mag je een zorgverlofaanvraag weigeren?

Alleen wanneer zorgverlof leidt tot serieuze problemen voor je bedrijfsvoering, mag je de aanvraag van je werknemer weigeren. Maar zelfs al heb je een hele goede reden om dat te doen, dan nog kun je je afvragen of de zorgvraag niet zwaarder weegt. In plaats van de verlofaanvraag te weigeren, kun je misschien beter samen met je werknemer bespreken of er alternatieve oplossingen mogelijk zijn. Komen jullie er samen niet uit? Dan kan een rechter uitspraak doen.

Zorgverlof regels: hoe werkt de melding?

Je werknemer moet het verlof zo snel mogelijk bij jou melden. Je mag achteraf vragen om bewijs waarmee je kunt checken of het verlof wel écht nodig was. Bijvoorbeeld een getekende doktersverklaring.

Zorgverlof betaald of onbetaald?

Is zorgverlof betaald? Of je werknemer een deel van het salaris krijgt doorbetaald tijdens zorgverlof, hangt van de verlofduur af.

Gaat het om kortdurend zorgverlof? Dan heeft je werknemer tijdens verlof recht op 70% van het arbeidsloon. Gaat het om langdurig zorgverlof? Dan heeft je werknemer in principe geen recht op een deel van het loon. Tenzij daar andere afspraken over zijn gemaakt die vastliggen in een cao, arbeidscontract of bedrijfsregeling.

Het is trouwens niet toegestaan om opgenomen uren te verrekenen met opgebouwde vakantie-uren.

Recht op zorgverlof

Hier volgen een aantal veel voorkomende situaties waarin een beroep wordt gedaan op zorgverlof en je werknemer er recht op kan hebben.

Zorgverlof ziek kind

Ook een ziek kind is een veelvoorkomende reden om (kortdurend) zorgverlof aan te vragen. Wordt je werknemer gebeld door school met de mededeling dat het kind ziek is en opgehaald wil worden? Dan kan je werknemer voor de eerste ziektedag calamiteitenverlof en ander kort verzuimverlof opnemen. Deze soorten verlof zijn voor plotselinge situaties die je werknemer meteen moet oplossen.

Voor de dagen erna kan zorgverlof worden aangevraagd. Voorwaarde is wel dat het kind echt verzorging nodig heeft én je werknemer de enige is die de zorg op zich kan nemen. Als de andere ouder of grootouders beschikbaar zijn, heeft je werknemer geen recht op zorgverlof.

Je werknemer kan dit type zorgverlof opnemen voor:

  • Een eigen kind

  • Kind van echtgenoot/ geregistreerde partner

  • Kind van partner met wie je werknemer samenwoont

  • Een pleegkind (dit kind moet volgens de basisregistratie personen bij de gemeente op hetzelfde adres wonen

Zorgverlof partner

Een veel voorkomende situatie waarin een werknemer zorgverlof opneemt, is om voor een partner te zorgen. Dit kan een echtgenoot, geregistreerde partner, maar ook een ongehuwde partner zijn met wie je werknemer samenwoont.

Zorgverlof bij operatie partner

Wordt een partner van je werknemer geopereerd in het ziekenhuis of in een andere medische instelling? Tijdens het verblijf in het ziekenhuis heeft je werknemer in principe geen recht op zorgverlof; het ziekenhuis neemt alle zorg op zich. Zodra de partner het ziekenhuis verlaat om thuis verder te herstellen, heeft je werknemer wél recht op zorgverlof.

Voor een eerste ziektedag van een partner kan een werknemer mogelijk wel calamiteitenverlof of ander kort verzuimverlof opnemen.

Zorgverlof ouders

Anders dan bij zorgverlof voor een partner of kind, hoeft bij zorgverlof voor ouders de ouder niet inwonend te zijn.

Zorgverlof wettelijk geregeld

De overheid heeft ervoor gezorgd dat zorgverlof wettelijk geregeld is. Natuurlijk moet een werknemer dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Maar het is mooi dat het kan. Soms zijn er zaken die belangrijker zijn dan werk: de zorg voor dierbaren gaat dan voor. In zulke gevallen is het mooi dat je als werkgever hier een kleine ondersteuning aan kan bieden.

Wat vind je van dit artikel?

Martin de Coninck

Auteur

Martin de Coninck

Vanuit mijn werk als freelance copywriter ervaar ik hoeveel er komt kijken bij ondernemen. Tijd is schaars en kennis bijspijkeren op het gebied van ondernemen schiet er al snel bij in. Juist als copywriter vind ik het belangrijk om de tijd te nemen onderwerpen goed te begrijpen en te onderzoeken. Door het vervolgens begrijpelijk op te schrijven wil ik ondernemers kennis bieden en tijd besparen, zodat zij het beste uit hun bedrijf kunnen halen.