Dit moet je weten over het auteursrecht
Bescherm jezelf tegen schadeclaims: uitleg en 6 tips
Auteursrecht is actueler dan ooit. Nu je op internet makkelijk toegang hebt tot andermans creaties, zoals teksten, video’s en foto’s, is het risico groot dat iemand andermans creatie zonder toestemming hergebruikt. Claims vanwege het schenden van het auteursrecht nemen dan ook sterk toe. Hoe kun je jezelf hiertegen beschermen?
Wat is auteursrecht?
Het auteursrecht is eenvoudig gezegd het eigendomsrecht dat een auteur heeft over dat wat hij of zij heeft gemaakt. Dit recht valt onder het rechtsgebied Intellectueel Eigendom. Het werkt zo:
Als je iets maakt, zoals een foto, een video, een muziektrack of een tekst, is dat automatisch jouw eigendom. Je bent de auteur van deze creatie, en daarmee heb je er zeggenschap over. Het auteursrecht schrijft voor dat niemand anders het eigendom zonder jouw toestemming mag (her)gebruiken.
Je hoeft dus niet naar een loketje om te registreren dat jij iets bedacht of gemaakt hebt en dat je wilt dat niemand gebruikmaakt van jouw foto, ontwerp, tekst of video. Als jij kan aantonen dat het van jou is, heb je auteursrecht en mag niemand anders het gebruiken zonder jouw toestemming. Voorbeelden van zaken waar auteursrecht voor geldt:
Tekst
Muziek
Video’s
Foto’s
Schilderijen en tekeningen
Voorwaarden auteursrecht
Je krijgt alleen auteursrecht over een creatie als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Die voorwaarden zijn onder andere:
Het gaat om een originele creatie die je zelf gemaakt hebt.
Je creatie is te zien, te horen of te lezen.
Het auteursrecht geldt niet voor technische uitvinden (producten of processen). Hiervoor geldt het octrooirecht.
Inbreuk op auteursrecht
Hoe ontstaat inbreuk op auteursrecht? In de wet staat dat het ontstaat als je een “substantieel deel” van iemands creatie/werk kopieert. Daaruit zou je kunnen opmaken dat je je pas zorgen hoeft te maken als je grote stukken tekst overneemt van een andere partij. Maar dat ligt een stuk genuanceerder. Schending van het auteursrecht ontstaat sneller dan je denkt. Een paar voorbeelden:
Foto’s. Een medewerker plukt een leuke afbeelding van het internet en gebruikt die (of een deel ervan) voor een nieuwsbrief. Of zet de foto op je website.
Video’s. Je gebruikt een handige uitlegvideo van een ander in je bedrijfspresentatie.
Tekst. Eén organisatie gebruikt zonder toestemming de beleidsregels van een andere organisatie. Of kopieert een blog van een andere website.
Claims vanwege schending auteursrecht
Er is een reële kans dat jij of jouw organisatie te maken krijgt met een schadeclaim vanwege auteursrechtschending. Veel werknemers zijn bijvoorbeeld niet op de hoogte dat het hergebruiken van content zonder iemands toestemming verboden is. En soms gebeurt het gewoon dat een artikel toevallig veel lijkt op een ander artikel.
Iets om in gedachten te houden: makers zoals content creators worden steeds scherper op het handhaven van hun auteursrecht en vragen eerder om een schadevergoeding als er sprake lijkt te zijn van een schending. Tijd dus om in actie te komen!
Tips: schending auteursrecht voorkomen
De meeste schendingen van het auteursrecht kun je eenvoudig voorkomen. Een paar dingen die je kunt doen om inbreuk op het auteursrecht te voorkomen:
1. Vraag altijd om toestemming
Als je materiaal van iemand anders gebruikt, moet je altijd eerst om toestemming vragen. Bij geen toestemming kun je beter voor een legaal alternatief kiezen.
2. Zorg voor een licentie of voor rechtenoverdracht
Als je werk laat uitvoeren door derden, zorg er dan voor dat je het werk mag gebruiken door ofwel de auteursrechten over te nemen of te zorgen voor een gebruikslicentie.
3. Creëer altijd unieke content
Zorg altijd voor unieke content. Voorkom dat jouw content te veel lijkt op het werk van anderen.
4. Laat iemand meekijken
Als schending van het auteursrecht in het geding is, zal een rechter beoordelen in hoeverre jouw materiaal op het bronmateriaal lijkt. Laat dus iemand meekijken om te beoordelen of jouw content niet te veel lijkt op het materiaal van anderen. Dit kan een werknemer zijn die een extra check hierop doet.
5. Maak je werknemers bewust
Besteed regelmatig aandacht aan het onderwerp auteursrecht. Bespreek met je werknemers wat auteursrechtschending inhoudt. Deze bewustwording maakt de kans kleiner dat iemand goed bedoelend het werk van iemand anders zonder toestemming hergebruikt voor jouw bedrijf.
6. Gouden tip: verzeker je tegen schending auteursrecht
Ondanks alles kan het toch een keer gebeuren dat iemand een schadeclaim indient vanwege het schenden van het auteursrecht. Dan is een beroepsaansprakelijkheidsverzekering een uitkomst. Schadeclaims zijn namelijk niet mals.
Verzekeren tegen schadeclaims
Het risico op claims vanwege schending van het auteursrecht is sterk toegenomen. Zoals benoemd in dit artikel zijn de oorzaken hiervan:
Het gemak waarmee iemand (al dan niet bewust) content kan overnemen
Een klimaat waarin sneller met (hoge) claims gestrooid wordt
Een beroepsaansprakelijkheidsverzekering (BAV) verzekert je tegen de financiële gevolgen van beroepsfouten. Maar een verzekeraar helpt je meestal ook om de kans op beroepsfouten zo klein mogelijk te maken: voorkomen is altijd beter dan genezen. Maar mocht het gebeuren dat er een schadeclaim op je deurmat valt, dan hoef je niet bij de pakken neer te zitten en in te zitten over de (financiële) gevolgen.
Meer weten over dit thema? Op onze themapagina vind je nog veel meer interessante artikelen over beroepsaansprakelijkheid.