Nieuwe wetten, regels en wetswijzigingen per 1 januari 2026

Wijzigingen op het gebied van belasting, personeel en meer

Vanaf 1 januari 2026 krijgen ondernemers weer te maken met verschillende nieuwe regels en wetswijzigingen. Denk aan aanpassingen in de belastingen, veranderingen rond personeel, nieuwe eisen voor auto’s en energiegebruik en strengere regels voor contant betalen. Of je nu zzp’er bent of personeel in dienst hebt: deze wijzigingen kunnen impact hebben op jouw bedrijf.

Ondernemer bekijkt op zijn telefoon alle wetswijzigingen vanaf 2026

Alle wijzigingen voor 2026 op een rij

Hieronder zetten we de belangrijkste veranderingen voor 2026 overzichtelijk voor je op een rij. Eerst de maatregelen waarvan de ingangsdatum al vaststaat, daarna een aantal plannen die wel zijn aangekondigd, maar nog geen definitieve startdatum hebben.

Belangrijkste wijzigingen in 2026: Belastingen

Zelfstandigenaftrek verder omlaag

De zelfstandigenaftrek wordt opnieuw verlaagd. Waar je in 2025 nog € 2.470 mocht aftrekken, is dat in 2026 nog maar € 1.200. Je krijgt deze aftrek alleen als je voldoet aan het urencriterium van minimaal 1.225 uur per jaar. Ook na 2026 wordt de aftrek verder afgebouwd.

Btw op overnachtingen omhoog

Ben je actief in de verblijfssector, zoals een hotel, B&B of vakantieverhuur? Dan worden overnachtingen duurder. Het btw-tarief gaat van 9% naar 21%. Dit geldt ook voor boekingen die al in 2025 zijn betaald, zolang de overnachting in 2026 plaatsvindt. Kamperen blijft wel onder het lage tarief vallen.

Bedrijfsopvolging minder ruim

De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en de doorschuifregeling (DSR) worden aangescherpt. Vanaf 2026 gelden deze voordelen alleen nog voor gewone aandelen en voor aandeelhouders met minimaal 5% belang. Vooral families en investeerders met kleinere belangen merken dit.

Motorrijtuigenbelasting: korting blijft nog even

Voor elektrische en waterstofauto’s blijft er voorlopig korting op de motorrijtuigenbelasting:

  • 2026 t/m 2028: 30% korting

  • 2029: 25% korting

  • Vanaf 2030: geen korting meer

Digitale btw-teruggave voor klanten buiten de EU

Verkoop je aan klanten van buiten de EU? Dan verloopt de btw-teruggave voortaan volledig digitaal. Jij registreert de aankoop digitaal en de klant vraagt de btw terug via een speciale app van de douane. Voor oudere aankopen geldt tot eind maart 2026 een overgangsregeling.

Belangrijkste wijzigingen in 2026: Personeel

Minimumloon stijgt

Het wettelijk minimumuurloon gaat per 1 januari 2026 omhoog naar € 14,71 bruto voor werknemers van 21 jaar en ouder. Zoals gebruikelijk wordt het minimumloon twee keer per jaar aangepast.

Arbeidsbeperking: aannemen wordt eenvoudiger

Voor werkgevers met meer dan 25 medewerkers wordt het aantrekkelijker om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. Het loonkostenvoordeel (LKV) blijft gelden zolang de werknemer in dienst is. Een UWV-verklaring is niet meer nodig en bij extra plaatsingen kan een bonus volgen.

LKV voor oudere werknemers stopt

Het loonkostenvoordeel voor werknemers van 56 jaar en ouder vervalt voor mensen die op of na 1 januari 2024 zijn aangenomen. Voor oudere werknemers die al eerder in dienst waren, blijft het voordeel bestaan.

Overige regels die ingaan in 2026

Minder kinderen per BSO-bus

BSO-organisaties mogen straks nog maximaal acht kinderen tegelijk vervoeren per bus. Bij grotere groepen zijn extra ritten of alternatieve oplossingen nodig.

Digitaal contact met overheden

Zakelijk contact met gemeenten, provincies en waterschappen mag voortaan digitaal verlopen. In veel gevallen blijft communicatie per post wel mogelijk.

Energiebeheer verplicht voor grotere panden

Heb je een kantoor, winkel of magazijn met installaties boven de 290 kW? Dan moet je gebruikmaken van GACS-software om het energieverbruik te monitoren. Vanaf 2030 geldt deze verplichting al vanaf 70 kW.

Contant betalen boven € 3.000 verboden

Betalingen boven de € 3.000 mogen niet langer contant worden gedaan. Deze moeten via een digitale betaalmethode lopen, zoals pin of bankoverschrijving. Dit is bedoeld om fraude en witwassen tegen te gaan.

Wetswijzigingen voor 2026 zonder definitieve ingangsdatum

Naast de regels die al vaststaan, zijn er ook verschillende wetten en maatregelen aangekondigd die waarschijnlijk in 2026 ingaan, maar waarvan de exacte startdatum nog niet bekend is. Deze plannen kunnen dus nog wijzigen, maar het is verstandig om ze alvast in de gaten te houden.

Aanpassing belastingschijven en tarieven in box 1

De overheid is van plan de belastingschijven in box 1 opnieuw aan te passen. Afhankelijk van je inkomen kan dit betekenen dat je iets meer of juist minder inkomstenbelasting gaat betalen.

De voorgestelde tarieven voor 2026 zijn:

  • Tot € 38.883: 35,70%

  • Van € 38.884 tot € 79.137: 37,56%

  • Boven € 79.137: 49,50%

Ontvang je AOW? Dan gelden andere percentages. Het kan daarom slim zijn om alvast een proefberekening te maken om te zien wat deze wijzigingen voor jouw netto-inkomen betekenen.

Lagere overdrachtsbelasting voor beleggingswoningen

Koop je een woning om te verhuren of te gebruiken als vakantiewoning? Dan is het plan om de overdrachtsbelasting te verlagen van 10,4% naar 8%. Met deze maatregel wil de overheid investeren in de huurmarkt aantrekkelijker maken.

Hogere belasting bij groot waterverbruik

Voor bedrijven die veel leidingwater gebruiken, gaat de waterbelasting veranderen. In 2026 wordt belasting geheven over de eerste 50.000 m³ waterverbruik. Vanaf 2027 verdwijnt de vrijstelling volledig. Vooral voor waterintensieve bedrijven kan dit een flinke kostenstijging betekenen.

Kwarttarief motorrijtuigenbelasting verdwijnt

Het gunstige kwarttarief in de motorrijtuigenbelasting staat op de planning om te verdwijnen. Dat heeft verschillende gevolgen:

  • Elektrische auto’s gaan naar verwachting 70 tot 75% van het benzinetarief betalen

  • Campers gaan van 25% naar 50% mrb

  • Voor sommige elektrische voertuigen verdwijnt het voordeel zelfs helemaal

BPM-tarieven stap voor stap omhoog

Ben je van plan een nieuwe auto, bestelbus of motor aan te schaffen? Houd er dan rekening mee dat de bpm-tarieven de komende jaren omhooggaan. Vooral voertuigen met CO₂-uitstoot worden duurder. Deze verhogingen worden gefaseerd doorgevoerd tot en met 2028.

RVU-vrijstelling blijft bestaan

Werk je met medewerkers die zwaar werk doen en eerder willen stoppen? Dan blijft de Regeling voor vervroegde uittreding (RVU) voorlopig gelden. In 2026 is de eerste € 2.573 van de uitkering onbelast. Over het bedrag daarboven betaal je wel belasting, en dat percentage loopt op tot 65% in 2028.

Verkoop van tabak en vapes verder aan banden

De verkoop van tabak en vapes wordt verder beperkt. Vanaf 2026 mogen alleen tabaksspeciaalzaken nog vapes en navullingen verkopen. In de jaren daarna wordt het aantal verkooppunten verder afgebouwd.

Geen verplichte toeslag meer voor wegwerpbekers

Vanaf 2026 hoef je geen extra bedrag meer te rekenen voor plastic wegwerpbekers en -bakjes. Wel ben je verplicht om een herbruikbaar alternatief aan te bieden. Klanten mogen daarnaast ook hun eigen beker meenemen.

Nieuwe wetten 2026: zorg dat je op de hoogte blijft

Er verandert dus het nodige op het gebied van wetgeving per 1 januari 2026, of je nu zzp’er bent of personeel in dienst hebt. Het is belangrijk om goed geïnformeerd te blijven, zodat je op tijd de juiste aanpassingen kunt doorvoeren. Goed om te weten: traditiegetrouw worden nieuwe wetten en wetswijzigingen ingevoerd per 1 januari en 1 juli.

Wil je zeker weten dat je op de hoogte blijft van actuele wetswijzigingen die voor jouw bedrijf van belang zijn? Schrijf je dan net als 37.000 andere ondernemers in voor onze nieuwsbrief.

Wat vind je van dit artikel?

Fleur Willemsen

Auteur

Fleur Willemsen

Fleur Willemsen is redacteur bij MKB Servicedesk.