Ziekteverzuim is een belangrijk aandachtspunt binnen het personeelsbeleid. Om grip te houden op langdurige uitval en recht op loondoorbetaling goed te kunnen beoordelen, zijn duidelijke controlevoorschriften onmisbaar. In dit artikel lees je wat controlevoorschriften precies zijn en hoe je ze effectief en conform wettelijke eisen inzet binnen je organisatie.
Wat zijn controlevoorschriften bij ziekte?
Controlevoorschriften bij ziekte zijn regels waarmee je organisatie kan vaststellen of een medewerker daadwerkelijk recht heeft op loondoorbetaling bij ziekte. Deze voorschriften moeten in ieder geval:
schriftelijk zijn vastgelegd;
redelijk zijn;
noodzakelijk zijn om het recht op loon vast te stellen.
Controlevoorschriften bij ziekte vormen een belangrijk onderdeel van het verzuimbeleid binnen je organisatie. Een duidelijk, goed uitgewerkt verzuimbeleid voorkomt misverstanden en draagt bij aan een snelle re-integratie.
Voorbeelden van redelijke controlevoorschriften
Je medewerker blijft op afgesproken tijden thuis, zodat een controle op aanwezigheid mogelijk is.
Je medewerker verstrekt aan de bedrijfsarts informatie over de aard en oorzaak van de ziekte, voor zover dit relevant is voor de beoordeling van de inzetbaarheid.
Je medewerker bezoekt op verzoek het spreekuur van de bedrijfsarts of arbodienst.
De behandelend arts informeert, met toestemming van de medewerker, de bedrijfsarts over de voortgang van de behandeling. De bedrijfsarts koppelt vervolgens in globale bewoordingen terug aan de organisatie. Uiteraard binnen de grenzen van het medisch beroepsgeheim. Bijvoorbeeld over de verwachte duur van het verzuim of inzetbare mogelijkheden.
Je werknemer informeert de bedrijfsarts over eventuele maatregelen die je werknemer neemt ter bevordering van herstel, zoals therapie of medicatiegebruik.
Je medewerker geeft de bedrijfsarts inzicht in werkzaamheden die ondanks de beperkingen mogelijk nog wel uitgevoerd kunnen worden.
Voorbeelden van onredelijke controlevoorschriften
Verplichting om continu thuis te zijn.
Dagelijkse controle zonder noodzaak.
Verplichting om medische documenten of diagnoses direct aan de organisatie te overhandigen in plaats van via de bedrijfsarts.
Eis om beschikbaar te zijn buiten werktijd voor controles of contactmomenten, zonder redelijke aanleiding.
Verplichting om updates te geven over medische details, terwijl deze onder het medisch beroepsgeheim vallen en via de bedrijfsarts lopen.
Mag je een werknemer naar een ziekte of aandoening vragen?
Een medewerker is niet verplicht om te melden wat de precieze aard van de ziekte of aandoening is. Tenzij deze informatie noodzakelijk is voor de beoordeling van het recht op loon. Als organisatie mag je dus niet zelf medische informatie opvragen of beoordelen.
Je bent geen medisch specialist en je wordt ook niet geacht medische gegevens te interpreteren. Daarom is het verplicht een bedrijfsarts of andere medische deskundige in te schakelen voor de begeleiding bij ziekte.
Leg controlevoorschriften schriftelijk vast
Controlevoorschriften moet je schriftelijk vastleggen. Dit kan in het personeelshandboek, het arbeidscontract of een apart verzuimprotocol. Alleen schriftelijke voorschriften kunnen als grondslag dienen voor sancties, zoals loonopschorting bij niet-naleving.
Zorg daarom dat de controlevoorschriften bij ziekte:
concreet en eenduidig zijn;
vooraf bekendgemaakt worden;
afgestemd zijn met de arbodienst of bedrijfsarts;
voldoen aan de eisen van redelijkheid en noodzakelijkheid.
Praktische tips voor controlevoorschriften en een effectief verzuimbeleid
Leg voorschriften vast: neem de controlevoorschriften op in het personeelshandboek of verzuimprotocol.
Informeer duidelijk: medewerkers moeten vooraf weten wat van hen wordt verwacht bij ziekte.
Werk samen met de arbodienst: betrek professionals bij het toezicht en de beoordeling.
Documenteer communicatie: houd gespreksverslagen en instructies bij.
Blijf actueel: pas het beleid jaarlijks aan op basis van nieuwe regelgeving.
Voorkom misbruik van loondoorbetaling
Controlevoorschriften bij ziekte zijn een belangrijk instrument om misbruik van loondoorbetaling te voorkomen. De wettelijke kaders vereisen duidelijke, redelijke en noodzakelijke afspraken. Door goed geïnformeerd te blijven en voorschriften zorgvuldig toe te passen, kan jouw organisatie ziekteverzuim effectief beheersen en voldoen aan de wettelijke verplichtingen.
