Van spraakverwarring tot een andere mentaliteit: er zijn soms flinke verschillen tussen medewerkers van verschillende generaties. Iedere leeftijdsgroep heeft zo zijn eigen voordelen en gebruiksaanwijzingen. Hoe zorg je dat generaties goed met elkaar samenwerken? Hier komt generatiemanagement bij kijken.
Wat is generatiemanagement?
Bij generatiemanagement houd je rekening met de verschillende generaties waar je medewerkers bij horen. Je speelt in op de kenmerken en kwaliteiten van elke leeftijdscategorie en weet ze te benutten. Je gaat uit van de mogelijkheden, beperkingen en verwachtingen van elke levensfase en generatie. Zo streef je naar een betere samenwerking en duurzame inzetbaarheid van personeel.
Generaties op de werkvloer
Binnen je bedrijf werken misschien tieners en 60-plussers naast elkaar. Zo op het eerste gezicht zonder problemen. Toch is generatiemanagement om veel redenen een must. De tijdgeest waarin iemand tussen de 15 en 25 jaar opgroeit, is zeer bepalend voor zijn verdere leven. De culturele, economische en sociale gebeurtenissen en ervaringen vormen een persoon in deze belangrijke jaren. En dat zie je terug in de omgang op de werkvloer.
Wat zijn de verschillende generaties?
Om generatiemanagement toe te passen, moet je eerst weten welke generaties er zijn. De huidige beroepsbevolking telt vijf generaties. Van babyboomers tot generatie Z. Wanneer je weet wat medewerkers van verschillende generaties hebben meegemaakt en wat hen drijft, snap je beter hoe ze tegen situaties op het werk aankijken. Dat maakt het makkelijker om de generatiekloof op de werkvloer te dichten.
5 generaties en hun kenmerken
Bij welke generaties horen jouw werknemers? Wat zijn de kenmerken, zwakke en sterke punten van elke leeftijdsgroep? Als je dat weet, kun je er rekening mee houden. Dit zijn over het algemeen de belangrijkste kenmerken van medewerkers die geboren zijn tussen:
1940 - 1955: babyboomers
Groeiden op na de Tweede Wereldoorlog in een tijd van wederopbouw.
Zijn grotendeels al met pensioen. Late boomers nog niet.
Hebben een kritische kijk op toenemende welvaart (protestgeneratie).
Switchen niet zo snel van een baan. Zijn vaak loyaal en betrokken.
Hebben vaak een schat aan werkervaring en kennis. Kunnen anderen coachen.
Kunnen moeite hebben met snelle veranderingen en nieuwe technologie.
1956 - 1970: Generatie X
Hadden te maken met de economische crisis van begin jaren 80.
Wisselen over het algemeen sneller van baan (jobhoppers).
Vinden zelfontplooiing en persoonlijke ontwikkeling belangrijk.
Zoeken vaak verbinding met anderen.
Praten niet te veel, maar doet liever.
Kunnen goed leidinggeven en coördineren.
1971 - 1985: Pragmatische generatie (Xennials)
Hadden een vrije opvoeding. Daardoor passief (‘patatgeneratie’).
Vinden levensgeluk en zelfontplooiing belangrijk.
Willen geen trage besluitvorming, maar doorpakken.
Vinden ontwikkeling en concrete resultaten belangrijk.
Willen graag leren en samenwerken. Zijn geboren teamspelers.
Zijn snel afgeleid. Nemen niet snel initiatief.
Hebben moeite met autoriteit en formele werkverhoudingen.
1986 - 2000: Generatie Y (millennials)
Hadden veel kansen door economie, later minder door financiële crisis.
Hebben hoge studieschulden en slechte kansen op de woningmarkt.
Willen zelfstandig en flexibel kunnen werken.
Dragen bij aan bedrijf en samenleving. Vinden inspraak belangrijk.
Zijn prestatiegericht, ondernemend en besluitvaardig.
Staan open voor technologische vernieuwing.
Zijn dynamisch en dagen uit. Dat kan andere generaties irriteren.
1995/2000 - 2015: Generatie Z
Zijn volledig opgegroeid in de digitale wereld (Digital Natives / iGeneration).
Ervaren de grootste impact van de coronacrisis.
Zijn gewend aan snelle verandering en social media.
Vinden werk minder belangrijk dan voorgaande generaties.
Kunnen goed multitasken en zelfstandig werken.
Willen nieuwe dingen leren, op zoek naar voldoening in werk.
Zoeken nieuwe uitdagingen en sneller nieuwe baan.
Zijn sociaal minder vaardig. Communiceren meer via smartphone.
Hebben extra behoefte aan coaching en complimenten.
Let op: Je kunt niet iedereen over één kam scheren
Bovenstaande typeringen komen uit verschillende onderzoeken en artikelen over generaties. Zo blijkt uit internationaal onderzoek van Deloitte dat generatie Z minder waarde hecht aan werk als onderdeel van hun identiteit (49%), dan de generatie millennials (62%). Toch is het voor de helft dus wel belangrijk. Neem oordelen over generaties dus met een grote korrel zout.
Binnen een generatie zijn er ook veel verschillen en afwijkingen. Blijf dus vooral het individuele gesprek voeren en geef sollicitanten en werknemers uit alle leeftijdsgroepen een eerlijke kans.
Waarom is generatiemanagement belangrijk?
Werken met verschillende generaties heeft effect op de werkvloer. Elke generatie heeft zijn eigen normen en waarden. Verschillen tussen generaties kunnen leiden tot misverstanden en zelfs conflicten. Dat wil je natuurlijk niet. Een goed werkend team is van levensbelang voor je bedrijf. Ga dus aan de slag met generatiemanagement. Dat zorgt voor wederzijds begrip en voorkomt vooroordelen.
Voordelen generatiemanagement
Waarom zou je generatiemanagement serieus nemen? Zes belangrijke voordelen:
1. Het voorkomt personeelstekorten Veel bedrijven hebben al te maken met moeilijk vervulbare vacatures. Bijna 60% van alle vacatures blijkt moeilijk in te vullen, blijkt uit cijfers van het UWV. De krapte op de arbeidsmarkt is dus heel hoog. Door open te staan voor verschillende generaties, kun je gerichter werven en meer personeel aantrekken. Daarmee voorkom je een tekort aan personeel.
2. Je benut aanwezige kennis Doordat veel babyboomers met pensioen gaan, loop je het risico dat kennis verdwijnt. Zorg dat jouw senior medewerkers een coachende rol krijgen. Zo draag je hun expertise op tijd over en benut je de voordelen van oudere werknemers.
3. Personeel blijft langer Juist met het oog op het personeelstekort wil je je mensen zo lang mogelijk gezond en optimaal inzetten. Dat vraagt om personeel dat vitaal, competent, gemotiveerd en betrokken is. Juist omdat elke generatie van medewerkers anders is, moet je als ondernemer een generatiebril opzetten, zodat je kunt inspelen op de behoeften van elke groep.
4. Je voorkomt conflicten op de werkvloer Samenwerken kan door generatieverschillen lastig zijn. Misschien herken je het wel: de nieuwste generatie werknemers zijn vaak mondiger en denken alles zelf te kunnen. Daar heeft de babyboom-manager of de generatie X-werknemer moeite mee. Door die verschillen bij elkaar te herkennen en op zoek te gaan naar de sterke punten kun je conflicten voorkomen of sneller oplossen.
5. Het zorgt voor een beter imago van je bedrijf Welke generatiemix kenmerkt je organisatie? Welke generatie is oververtegenwoordigd? Dat zegt vaak ook iets over je uitstraling en hoe klanten bijvoorbeeld te woord worden gestaan. Door te zorgen voor een goede mix van jong en oud en personen van allerlei achtergronden laat je zien dat je oog hebt voor diversiteit en inclusiviteit binnen je bedrijf. Een belangrijk kenmerk van moderne werkgevers.
6. Werknemers functioneren beter Een functioneringsgesprek met een babyboomer moet anders zijn dan een functioneringsgesprek met een X-er of een Gen Z-er. Zij zitten namelijk in een andere levensfase, met een andere achtergrond en met andere wensen en behoeften. Met de juiste aanpak kun je werknemers helpen beter te functioneren. Dat motiveert ze om hun vaardigheden in te zetten voor jouw bedrijf.
Wil je leren hoe je beoordelings- en functioneringsgesprekken voert? Onze kennispartner IMK Opleidingen geeft trainingen om gestructureerde, moderne gesprekken te voeren.
Aan de slag met generatiemanagement
Als je de verschillen tussen generaties kent, is het makkelijker om te ontdekken hoe je ermee om moet gaan. Babyboomers en generatie X hebben over het algemeen bijvoorbeeld meer respect voor autoriteit en zijn loyaler naar hun werkgever dan de generaties daarna. Jongere generaties zien een leidinggevende eerder als iemand met wie ze op basis van gelijkwaardigheid samenwerken. Pas je manier van leidinggeven (leiderschapsstijl) daarop aan. Dan haal je het beste uit elke generatie werknemers.
Tips voor succesvol generatiemanagement
Betrek je werknemers bij generatiemanagement. Zorg dat alle leeftijdsgroepen weten dat ze veel van elkaar kunnen leren. Jongere werknemers profiteren van de kennis en ervaring van oudere collega’s, en ouderen van de digitale kennis en innovatiekracht van de jonge generatie. Door te focussen op de sterke punten en rekening te houden met achtergronden kun je generatiekloven overbruggen.
Wat kun je verder doen? Benut deze 5 tips voor succesvol generatiemanagement:
Laat jonge en oudere werknemers met elkaar samenwerken. Dat kan heel leerzaam zijn. Zo kan Gen Z bijvoorbeeld sneller werken met nieuwe technologie, terwijl babyboomers jarenlange vakkennis meebrengen en precies weten hoe ze met lastige klanten om moeten gaan.
Ga mee met de tijd. Houd bijvoorbeeld niet vast aan strikte werktijden, maar geef ruimte aan de wensen van jonge werknemers. Kies voor flexibele arbeidsvoorwaarden.
Zorg dat er binnen elk team of afdeling personen van verschillende generaties werken. Kijk wel goed of de werkzaamheden ook aansluiten, maar een goede mix van generaties zorgt over het algemeen voor betere resultaten.
Laat jonge medewerkers hun oudere collega’s (verplicht) wegwijs maken in digitale technieken en nieuwe communicatievormen. Voor babyboomers en X-ers: ga eens een TikTok-video bekijken.
Maak van babyboom- of generatie X-werknemers mentoren en stimuleer hun coördinerende vaardigheden. Zorg wel dat jij en andere leidinggevenden de manier van coachen aanpassen aan de verschillende generaties. Ook wel situationeel leiderschap genoemd.
Generatiemanagement onderdeel van je employer branding
Employer branding helpt je bedrijf om aantrekkelijk te zijn voor verschillende generaties werknemers. Met een sterke employer branding strategie kun je beter inspelen op de verwachtingen en waarden van de verschillende generaties. Ook helpt het je om de juiste boodschap over te brengen en een werkomgeving creëren waarin alle generaties zich gewaardeerd en betrokken voelen.
Zo bereik je generatie Z
Uit onderzoek blijkt dat Gen Z gemiddeld zo’n 70 meter per dag op social media weg scrolt. Hoe bereik je deze nieuwe generatie? En hoe zorg je dat ze jouw bedrijf komen versterken? "Wil je expliciet Gen Z aantrekken op je vacatures? Dan zijn sollicitatiebrieven een absolute no-go”, aldus recruitment-expert Sebastiaan Cové. Hij deelt in het POWERHOUSE magazine meer tips voor het werven van generatie Z. “Probeer verliefd te worden op je doelgroep. Ga in gesprek, zoek de interactie op en dan zal er magie ontstaan.”
