Is je werknemer ziek? Of kan een medewerker geen werk uitvoeren en ben jij daar verantwoordelijk voor? Dan betaal je het loon in de meeste gevallen gewoon door. Dit heet loonbetalingsverplichting. Hoe dat precies zit en in welke situaties de verplichting wel én niet geldt, lees je in dit artikel.
Inhoud:
- Wat is loondoorbetalingsverplichting?
- Loondoorbetalingsverplichting bij ziekte: hoe werkt dat in de praktijk?
- Loon doorbetalen bij geen werk
- Loondoorbetaling bij ziekte en tijdelijk contract
- Wanneer hoef je geen loon door te betalen?
- Uitsluiting loondoorbetalingsverplichting: zo werkt het
- Loondoorbetalingsverplichting verzekeren met een verzuimverzekering
Wat is loondoorbetalingsverplichting?
De loondoorbetalingsverplichting beschermt je werknemers in de volgende situaties:
Je werknemer is ziek en kan niet werken
Je werknemer kan niet werken door een oorzaak waar jij verantwoordelijk voor bent (bijvoorbeeld wanneer je niet genoeg werk kunt aanbieden)
Wulbz (Wet uitbreiding loondoorbetalingsverplichting bij ziekte)
De loondoorbetalingsverplichting is vastgelegd in de Nederlandse wetgeving en biedt werknemers financiële zekerheid wanneer ze tijdelijk niet kunnen werken. Een belangrijk onderdeel hiervan is de Wet uitbreiding loondoorbetalingsplicht bij ziekte (WULBZ). Deze wet verplicht je om het loon van zieke werknemers gedurende maximaal twee jaar door te betalen.
Loondoorbetalingsverplichting bij ziekte: hoe werkt dat in de praktijk?
Als je medewerker ziek is, moet je dus verplicht loon blijven uitkeren. Dit geldt ook bij langdurige ziekte: je moet het arbeidsloon sowieso de eerste twee jaar doorbetalen. Je betaalt in elk geval 70% van het loon, maar in veel cao’s is vastgelegd dat je 100% doorbetaalt. Is het niet verplicht vanuit de cao? Dan kun je er ook zelf voor kiezen 100% van het loon door te betalen. Op die manier gaat je medewerker er niet financieel op achteruit. Een gebaar dat zeker kan rekenen op waardering.
Salaris bij ziekte aanvullen tot minimumloon
In het eerste jaar van de ziekte mag het uitbetaalde bedrag niet onder het minimumloon komen. Kortom, de 70% die je doorbetaalt vul je in ieder geval aan tot het wettelijke minimumloon van dat moment.
Loonvrije wachtdag (eigen risicodag)
Je kunt ervoor kiezen om de eerste ziektedag niet door te betalen. Dit wordt ook wel een wacht- of eigen risicodag genoemd. Tijdens deze wachtdag betaal je geen loon aan de zieke werknemer. Je mag maximaal 2 wachtdagen in rekening brengen per ziekteperiode, en dit moet zijn vastgelegd in de arbeidsovereenkomst of cao.
Bovendien moet je ziekteperiodes waar minder dan vier weken tussen zitten, rekenen als één ziekteperiode. Je mag in dat geval dus niet twee keer wachtdagen inhouden; wachtdagen zijn dus niet voor elke ziekmelding toegestaan.
Onderdelen loon doorbetalen bij ziekte
Naast loon moet je soms ook andere beloningen doorbetalen bij ziekte, zoals een dertiende maand of bonus. Check hiervoor de secundaire arbeidsvoorwaarden van je medewerker.
Loondoorbetaling zieke AOW-werknemer
De loondoorbetalingsverplichting voor zieke AOW’ers is soepeler geregeld. Wanneer een werknemer de AOW-leeftijd heeft bereikt, betaal je bij ziekte maximaal zes weken het loon door.
Uitzondering loondoorbetaling ziekte
In sommige gevallen heb je geen loondoorbetalingsverplichting en vraag je direct een Ziektewet-uitkering aan. Voorbeelden van uitzonderingen zijn:
Ziekte door zwangerschap of bevalling: Als een werknemer ziek wordt vanwege haar zwangerschap of bevalling, komt zij in aanmerking voor een Ziektewet-uitkering en hoeft je geen loon door te betalen.
Ziekte door orgaandonatie: Als een werknemer ziek wordt door een orgaandonatie, kan deze ook een Ziektewet-uitkering ontvangen in plaats van loondoorbetaling.
Zieke werknemers met een no-riskpolis: Dit zijn werknemers die onder een no-riskpolis vallen, bijvoorbeeld vanwege een arbeidsbeperking. In dat geval kan je direct een Ziektewet-uitkering aanvragen.
Wel of geen loondoorbetalingsverplichting na 2 jaar ziekte?
Na twee jaar beoordeelt UWV of beide partijen (jij en je medewerker) zich voldoende hebben ingespannen om de medewerker weer aan het werk te krijgen. Dit gaat volgens de RIV-toets (re-integratieverslag).
Loonsanctie
Mocht blijken dat je je niet voldoende hebt ingespannen, kan UWV de loondoorbetalingsverplichting na 104 weken ziekte verlengen met maximaal één jaar, totdat je alsnog aan je plichten voldoet. Dit wordt ook wel loonsanctie genoemd. Het is daarom erg belangrijk dat je gedurende de ziekteperiode actief betrokken blijft bij het re-integratieproces en de vereiste stappen goed documenteert.
Overgang loondoorbetaling WIA
Als je je voldoende hebt ingespannen om je zieke medewerker weer aan het werk te krijgen, stopt in principe de loondoorbetalingsverplichting na twee jaar ziekte. Je medewerker heeft vanaf dat moment recht op een WGA-uitkering of IVA-uitkering (allebei onder voorwaarden).
Loondoorbetaling vrijwillig verlengen
Als je werknemer na twee jaar ziekte bijna hersteld is en de kans groot is dat het herstel snel zal plaatsvinden (binnen 26 weken), dan kun je de loondoorbetaling ook vrijwillig verlengen.
Daarmee voorkom je niet alleen dat je werknemer in de WIA belandt, maar ook een eventuele loonsanctie (verplichte doorbetaling) van het UWV. Mocht de re-integratie dan alsnog mislukken en je zet de vrijwillige loondoorbetaling stop, dan heb je nog dertien weken de verplichting om door te betalen.
Loon doorbetalen bij geen werk
Ook als je niet voldoende werk kunt aanbieden, moet je het loon doorbetalen. Dat geldt voor de volgende gevallen:
Je kan onvoldoende werk aanbieden (bijvoorbeeld vanwege een ingetrokken opdracht)
Er is wel werk maar je roept je oproepkracht niet op
Je medewerker kan niet aan het werk, bijvoorbeeld door technische problemen op de werkvloer
Dit geldt voor al je medewerkers: met een vast, tijdelijk of oproepcontract en zelfs voor payrollmedewerkers.
Loondoorbetaling bij ziekte en tijdelijk contract
Als je werknemer een tijdelijk contract heeft en tijdens de looptijd daarvan ziek wordt geldt de loondoorbetalingsplicht ook. De loondoorbetalingsplicht stopt bij het aflopen van het tijdelijke contract.
Vergeet je werknemer niet af te melden bij UWV
Als een werknemer met een tijdelijk contract ziek is op het moment dat het contract afloopt, kan diegene in aanmerking komen voor een Ziektewet-uitkering via het UWV. Je hoeft in dat geval niet langer loon door te betalen, maar moet wel zorgen voor een correcte afmelding bij het UWV, zodat je werknemer een Ziektewet-uitkering kan ontvangen.
Wanneer hoef je geen loon door te betalen?
De loondoorbetalingsverplichting geldt niet wanneer de werknemer niet werkt en daar zelf verantwoordelijk voor is. Bijvoorbeeld als een medewerker onwettig verzuimt (zoals te laat komen of niet op komen dagen).
Verder geldt de loondoorbetalingsverplichting niet als:
Je werknemer meedoet aan een staking
Je werknemer niet op werk verschijnt zonder jouw toestemming of zonder het te melden (ongeoorloofd ziekteverzuim)
Loondoorbetaling proeftijd
Ontslag tijdens proeftijd is mogelijk, ook als een werknemer ziek wordt. De loondoorbetalingsverplichting stopt dan per direct. Je mag alleen niet discrimineren en ziekte opgeven als reden voor ontslag.
Uitsluiting loondoorbetalingsverplichting: zo werkt het
Je kunt in het arbeidscontract een uitsluiting loondoorbetalingsverplichting opnemen. Dit mag alleen voor de eerste zes maanden van de arbeidsovereenkomst. In bepaalde cao’s is al een uitsluiting loondoorbetalingsverplichting opgenomen, bijvoorbeeld in de horeca.
Let op: uitsluiting loondoorbetalingsverplichting geldt nooit voor ziekte!
Loondoorbetalingsverplichting verzekeren met een verzuimverzekering
Vermoed je een hoog risico op verzuim onder jouw werknemers en maak je je zorgen over de eventuele loondoorbetalingsverplichting als iemand uitvalt? Dan biedt een mkb-verzuimontzorgverzekering misschien de zekerheid die je zoekt.
Kies voor verzuimpreventie met een MKB Verzuim-ontzorgverzekering
Verzuimkosten kunnen flink in de papieren lopen. Om je bedrijf te beschermen tegen onverwachte kosten, kun je een verzuimverzekering overwegen. Speciaal voor mkb’ers bestaan er een zogeheten MKB Verzuim-ontzorgverzekering.
Volledig ontzorgd en pro-actieve verzuimbegeleiding
Zo’n verzekering biedt meerdere voordelen, vooral voor kleinere bedrijven die geen uitgebreide HR-afdeling hebben. Met één verzekering dek je namelijk alle aspecten rondom verzuim, zoals de loondoorbetaling bij ziekte, verzuimbegeleiding, en re-integratiebegeleiding. Dit betekent dat je niet langer hoeft te jongleren met verschillende contracten en verzekeringen. Niet alleen de verzuimadministratie en contact met het UWV wordt uit handen genomen, maar je krijgt ook professionele ondersteuning van een arbodienst. Bovendien, als je kiest voor de MKB Verzuim-ontzorgverzekering van bijvoorbeeld Preventh, krijg je ook nog een persoonlijke en onafhankelijke casemanager. Deze helpt je om je werknemers inzetbaar te houden en speelt een belanrijke rol in de begeleiding van zieke werknemers. Zo verminder je de financiële risico's van verzuim en krijg je professionele ondersteuning, waardoor je zowel tijd als geld bespaart.
