Thuiswerkplek & arbo-eisen: zo zit het

Thuiswerken, we doen het tegenwoordig bijna allemaal weleens. Misschien is het binnen jouw bedrijf inmiddels een vast onderdeel van het personeelsbeleid. Hoe zit het met de arbowet bij thuiswerken? Wat zijn de plichten van jou als werkgever?

Geldt de arbowet bij thuiswerken?

Hier kunnen we kort en krachtig over zijn: ja. De Arbowet maakt duidelijk dat de werkgever verantwoordelijk is voor de werkplek van zijn werknemers, waar die werkplek ook is. Dat heet de ‘zorgplicht’ van de werkgever.

Thuiswerkplek arbo: waar let je op?

De thuiswerkplek moet dus, net als de werkplek op kantoor, voldoen aan de Arbowet. Dat betekent dat de plek goede en veilige arbeidsomstandigheden moet bieden. Als werkgever moet je bekijken welke zaken de werknemer nodig heeft om veilig en productief thuis te kunnen werken. Denk aan:

• Veiligheid

• Gezondheid

• Comfort

• Functioneren

Dat schrijft de wet dus voor, maar het is ook belangrijk voor de duurzame inzetbaarheid van je werknemers. Je wilt er natuurlijk alles aan doen om fysieke klachten en ziekteverzuim te voorkomen. Daarnaast: een werknemer die comfortabel kan werken op de thuiswerkplek, zal ook veel productiever zijn.

Tip: Lees meer over een thuiswerkbeleid opstellen

Gezond en productief werken met een beeldscherm

Bij thuiswerken gaat het in de meeste gevallen om werken achter een beeldscherm. Het Arbeidsomstandighedenbesluit noemt specifieke voorschriften als het gaat om beeldschermwerkplekken. Zo moet het werk achter een beeldscherm afgewisseld kunnen worden met ander werk en moet er voldoende rust zijn. De wetgever stelt op dit gebied nog meer eisen, zowel op kantoor als thuis:

• Het beeldscherm moet van goede kwaliteit zijn.

• Het scherm mag niet spiegelen en moet goed instelbaar zijn.

• Het beeldscherm mag niet verbonden zijn met het toetsenbord (dus bij een werkplek met laptop moet je een apart toetsenbord gebruiken).

• De werkplek moet zo in te stellen zijn dat de werknemer comfortabel kan werken.

• Er moet voldoende en prettig licht zijn op de werkplek.

Het is aan te raden om je medewerkers standaard met twee beeldschermen te laten werken. Met een extra scherm kunnen werknemers efficiënter multitasken, documenten vergelijken en informatie gemakkelijker verwerken. Een tweede scherm kan dus ook de productiviteit van je medewerkers verhogen.

Een comfortabele werkplekinrichting met een dockingstation

Een belangrijk onderdeel van de Arbowet is dat je medewerkers comfortabel kunnen werken. Hiervoor zijn ook een losse muis, toetsenbord, headset en goede webcam essentieel. De uitdaging zit erin om deze apparaten allemaal aan te sluiten op de laptop, zonder dat het thuiskantoor bezaaid is met kabels. Een slimme oplossing voor een opgeruimd bureau is de dockingstation of dockingmonitor. Dit is een centraal punt waar je medewerkers hun laptop met één USB-C kabel kunnen aansluiten op alle accessoires. Als je medewerkers hybride werken, kunnen ze na een wisseling van werkplek direct aan de slag.

Thuiswerkplek arbo: ergonomisch verantwoord

Je kunt als werkgever natuurlijk niet bij elke werknemer langsgaan om persoonlijk te controleren hoe de werkplek er precies uitziet. Maar je kunt thuiswerken wel faciliteren, aldus de Arbowet, bijvoorbeeld door er zoveel mogelijk voor te zorgen dat de medewerker met ergonomische apparatuur kan werken. Hiervoor heeft je medewerker een goede bureaustoel, een ergonomisch toetsenbord en een verstelbaar bureau nodig.

Een ergonomische werkplek maakt de kans op gezondheidsklachten kleiner, zoals pijn aan de rug, nek, schouder, arm, pols en hand. Belangrijk om te weten: wanneer een thuiswerkplek niet voldoet aan de Arbowet, is dat volgens de wet de verantwoordelijkheid van de werkgever.

Geef advies over thuiswerken

Daarnaast is het ook belangrijk om duidelijke instructies te geven voor het gebruiken van verschillende apparatuur. Hoe hoog moet het bureau? Wat is de goede stand van de bureaustoel? Op welke hoogte moet het beeldscherm? Hoe vaak moet je korte pauzes nemen? Het antwoord op dit soort vragen kan medewerkers helpen om probleemloos te werken en duurzaam inzetbaar te zijn. Een paar tips voor het arboproof inrichten van de werkplek:

• Afstelling stoel en tafel. De hoogte van de stoel en tafel is zo afgesteld dat de schouders een ontspannen houding hebben. De ellebogen horen op of boven tafelhoogte te komen. De knieën zitten op ongeveer dezelfde hoogte als de heupen en de voeten staan recht op de grond (of op een voetenbankje).

• Afwisseling. Maak het mogelijk om zitten af en toe af te wisselen met staan, bijvoorbeeld door een in hoogte verstelbaar bureau of anders een hogere tafel waar je een laptop even op kan zetten. Je kunt ook afwisseling vinden door regelmatig te lopen of staand te vergaderen.

Eigen verantwoordelijkheid thuiswerkplek arbo

Je werknemer is zelf ook verantwoordelijk voor een gezonde en veilige thuiswerkomgeving. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van de middelen die je bedrijf aanbiedt. En de verantwoordelijkheid om aan de bel te trekken als je werknemer klachten ervaart of als volgens hem de werkplek niet voldoet aan de eisen. De werknemer moet zich vrij voelen om op ieder moment in gesprek te gaan over fysieke of mentale klachten of het voorstadium hiervan.

Als werkgever verlaag je de drempel tot dit soort gesprekken door je medewerker ook te wijzen op zijn verantwoordelijkheid. Laat merken dat je deur altijd openstaat om te luisteren, en dat je bereid bent op zoek te gaan naar oplossingen in het realiseren van een veilige thuiswerkplek, in overeenstemming met de Arbowet.

Tip: Maak arbeidsomstandigheden en gezondheid tot een vast punt in functioneringsgesprekken.

Risicoinventarisatie & -evaluatie

Als werkgever stel je een Risicoinventarisatie & -evaluatie (RI&E) op om arbeidsrisico’s in kaart te brengen waar jouw medewerkers mee te maken kunnen krijgen. Daarmee kun je bepaalde ongelukken en gezondheidsklachten voorkomen. Het is verstandig om de thuiswerkplek ook op te nemen in je RI&E, zodat jij en je medewerkers van tevoren rekening kunnen houden met de mogelijke risico’s van de thuiswerkplek. Weet wat de mogelijke gevaren van de thuiswerkplek zijn en informeer je werknemers hierover.

Thuiswerkplek arbo: wie doet de inrichting?

Als de thuiswerkplek van de medewerker niet aan de Arbowet voldoet, dan kun je als werkgever apparatuur of meubilair ter beschikking stellen. Sommige bedrijven kiezen ervoor dit zelf te doen door een werkplek in te richten voor de werknemers. Soms doen ze dit door een externe partij in te huren die thuiswerkplekken aanbiedt en inricht. Andere organisaties kiezen ervoor een thuiswerkbudget ter beschikking te stellen voor hun medewerkers. Hiermee kan een medewerker zelf bepalen hoe hij de thuiswerkplek inricht. Daarnaast kun je een thuiswerkvergoeding geven voor kosten tijdens het thuiswerken.

Let op:Het inrichten van een ergonomische werkplek kost al snel een hoop geld. Als je medewerker thuis al een goede werkplek heeft, dan hoef je als bedrijf uiteraard geen computer of meubilair meer ter beschikking te stellen voor de thuiswerkplek.

Tip: Vraag medewerkers een foto te maken van hun thuiswerkplek. Controleer die samen op de arbo-eisen of leg hem voor aan een arbodeskundige.

Checklist thuiswerkplek arbo

Je zorgplicht maakt het op het eerste gezicht misschien ingewikkeld om medewerkers thuis te laten werken. Bespreek met je medewerkers de volgende punten en neem waar nodig actie:

• Is thuiswerken geschikt voor de betreffende functie of slechts deels?

• Is er een geschikte werkruimte in huis?

• Zijn er voldoende technische en ergonomische middelen om veilig en gezond te kunnen thuiswerken? Denk hierbij aan computer(-programma's) en een bureaustoel die voldoet aan de Arbonormen.

• Hoe is de bereikbaarheid en communicatie tussen werknemers afgestemd?

• Hoe kunnen er duidelijke afspraken gemaakt worden over productiviteit en planning?

Auteur

Martin de Coninck

Vanuit mijn werk als freelance copywriter ervaar ik hoeveel er komt kijken bij ondernemen. Tijd is schaars en kennis bijspijkeren op het gebied van ondernemen schiet er al snel bij in. Juist als copywriter vind ik het belangrijk om de tijd te nemen onderwerpen goed te begrijpen en te onderzoeken. Door het vervolgens begrijpelijk op te schrijven wil ik ondernemers kennis bieden en tijd besparen, zodat zij het beste uit hun bedrijf kunnen halen.